Przypadki Robinsona Crusoe – problematyka

Autorka problematyki: Marta Grandke.
Autor Inny

Daniel Defoe jest znany przede wszystkim jako twórca powieści zatytułowanej „Przypadki Robinsona Crusoe”. Opowiada ona o przygodach tytułowego Robinsona na morzu, który któregoś dnia przeżywa katastrofę statku na morzu. W wyniku tego wydarzenia Crusoe trafia na bezludną wyspę i spędza na niej dwadzieścia osiem lat, a potem udaje mu się powrócić do Anglii, jednak spokojne życie go nie pociąga i znów wyrusza na morze. W dziele zostaje poruszona dość zróżnicowana problematyka.

Spis treści

Podróże morskie i kolonializm

Robinson Crusoe od młodości chciał pływać na statkach, zatem zostaje ukazana problematyka morskich wypraw, a co za tym idzie, łączącego się z nimi kolonializmu. W tych czasach bowiem odkryto już Nowy Świat, a angielscy marynarze zdobywali kolejne kontynenty, które zmieniali w swoje kolonie. Robinson w trakcie wypraw poznaje zupełnie inny świat, ale jest także świadkiem tego, jak tubylców oszukuje się w trakcie handlu, wymieniając się z nimi na bezwartościowe dla Europejczyków przedmioty. Robinson sam sprzedaje młodego służącego, który ucieka wraz z nim z niewoli u Maurów, a Piętaszka traktuje jak poddanego, nie zaś towarzysza. Morskie wyprawy i kolonializm są zatem w tym przypadku ściśle ze sobą połączone, co daje obraz mentalności społeczeństwa sprzed wielu wieków.

Przetrwanie i przezwyciężanie trudności

Gdy Robinson trafia na wyspę, ma przy sobie jedynie kilka ziaren jęczmienia i trochę zapasów wydobytych z wraku statku. Musi zatem wykorzystać to do przetrwania i do ułożenia sobie życia na wyspie. Robinson nie ma żadnego wsparcia i może liczyć jedynie na siebie, swoje siły, wiedzę i umiejętności. Mimo to organizuje sobie życie na wyspie, znajduje jedzenie, tworzy proste przedmioty i udaje mu się przygotować schronienie. Z czasem Robinson uczy się stolarstwa, garncarstwa czy rolnictwa i dzięki temu polepsza sobie standard życia, wypieka chleby, hoduje zwierzęta i zaczyna lepiej i wygodniej funkcjonować. Crusoe udowadnia w ten sposób, że samodzielne przetrwanie jest możliwe nawet w trudnych warunkach.

Duchowość i wiara

W czasie samotnego pobytu na wyspie Robinson zwraca się w stronę wiary i duchowości. Pogrąża się w refleksjach na ten temat moralności ludzkiej, rozważając postępowanie ludożerców i to, czy powinien sam ingerować w ich działania. Crusoe czyta Biblię i myśli o ratowaniu ofiar kanibali i zastanawia się nad tym, czy ich postępowanie wynika z tego, że są złymi osobami. Wydarzenia z życia Crusoe pchnęły go w kierunku duchowości i prób polepszenia własnego charakteru i stania się lepszym człowiekiem.

Przyjaźń

Crusoe w pewnym momencie ratuje Piętaszka, tubylca, który się następnie przywiązuje się do swego wybawcy. Początkowo Robinson ostrożnie podchodzi do swojego towarzysza i traktuje go bardziej jak poddanego niż towarzysza. Z czasem między mężczyznami pojawia się jednak prawdziwa przyjaźń, która okazuje się dla nich oparciem.

Samotność

Robinson żyje na bezludnej wyspie, zatem doskwiera mu ogromna samotność, Próbuje ją oddalić poprzez pisanie dzienników i hodowanie zwierząt. Mija ona jednak dopiero po pojawieniu się na wyspie Piętaszka.

Marzenia i ludzka natura

Historia Robinsona odsłania wiele aspektów ludzkiej natury. Na końcu okazuje się bowiem, że spokojne życie w Anglii nie wystarcza bohaterowi, zatem wyrusza on ponownie na morze, gdyż jest to po prostu silniejsze od niego.


Przeczytaj także: Przypadki Robinsona Crusoe – motywy literackie

Aktualizacja: 2025-08-26 13:42:16.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.