Nowela „A…B…C…” autorstwa Elizy Orzeszkowej po raz pierwszy opublikowana została w 1884 roku. Opowiada historię młodej nauczycielki, która idąc w ślady zmarłego ojca-nauczyciela, pomaga biednym dzieciom w zdobyciu edukacji. W utworze pojawiają się także inne postacie, które swoją postawą inspirują do alternatywnego działania w obliczu trudności społecznych problemów, co czyni dzieło uniwersalnym.
Spis treści
Główna bohaterka. Jest młodą kobietą, której życie toczy się w cieniu biedy i trudów codzienności. Po śmierci ojca, nauczyciela, Joanna nie tylko musiała zmierzyć się z osobistą stratą, ale także z pogłębiającą się nędzą rodziny. Mieszka w skromnym mieszkaniu na poddaszu z bratem Mieczysławem, który pracuje w biurze rządowym. Jej życie to nieustanna walka o przetrwanie bez perspektyw na lepszą przyszłość. Mimo to Joanna jest osobą pełną wewnętrznej siły i determinacji. Chce pomóc innym, zwłaszcza dzieciom z biednych, patologicznych rodzin, wierząc, że edukacja może odmienić ich życie. Jest osobą empatyczną, oddaną i pracowitą. Potrafi poświęcić się dla innych, prowadząc bezinteresownie nauki dla dzieci z sąsiedztwa. Przemiany, które zachodzą w niej w miarę postępu wydarzeń – od drobnych zmian w jej wyglądzie, po wybuchy emocji w obliczu procesu sądowego – ukazują jej wewnętrzną przemianę i determinację w walce o to, co słuszne. Joanna, mimo skromności i prostolinijności, zachowuje poczucie godności i nieugiętą wolę oporu wobec prześladującego ją systemu. Jej uczucie do doktora Adama, choć skazane na niespełnienie, jest jedynym romantycznym wątkiem w jej życiu, wypełnionym wyrzeczeniami i ciężką codziennością. Proces sądowy ukazuje Joannę jako ofiarę systemu – osobę oddaną i uczciwą, która nie miała złych intencji. Choć została skazana na karę pieniężną, jej nieugięta postawa o zachowanie moralnych zasad i przekonanie o słuszności swoich działań świadczą o jej wewnętrznej sile i odwadze.
Brat Joanny. Choć z pozoru mniej emocjonalny i bardziej zdystansowany, Mieczysław w obliczu trudności rodzinnych potrafi wykazać się troską i odpowiedzialnością. Jego praca w biurze rządowym oraz rola głowy rodziny po śmierci ojca sprawiają, że jest zmuszony do konfrontacji z rzeczywistością w trakcie procesu Joanny. Stara się chronić siostrę przed konsekwencjami jej działań, co staje się widoczne w jego desperackim dążeniu do zdobycia pieniędzy na spłatę kary, nawet poprzez zaciągnięcie długów. Mieczysław z jednej strony reprezentuje pragmatyzm i konieczność dostosowania się do systemu, gdy zniechęca ją do nauczania, z drugiej zaś wyraża silną więź rodzinną i gotowość do poświęceń. Jego postawa zmienia się w miarę rozwoju fabuły, gdy jego miłość do siostry jest wystawiona na próbę.
Jeden z bohaterów drugoplanowych, który odgrywa istotną rolę w życiu Joanny. Jest to chłopiec, który pochodzi z ubogiej i patologicznej rodziny, w której ojciec jest pijakiem, a matka zapracowaną praczka. Początkowo Kostuś jest chłopcem nieokrzesanym i nieufnym, jednak pod wpływem troski i nauki Joanny zaczyna się zmieniać. Z jej pomocą staje się bardziej łagodny, opiekuńczy wobec młodszej Mańki i zaczyna wykazywać większą odpowiedzialność. Joanna widzi w nim potencjał i stara się go nakierować na właściwą ścieżkę. Kostuś, choć na początku niezdyscyplinowany, rozwija swoje umiejętności w kaligrafii i uczy się wartości moralnych, które Joanna stara się mu przekazać. Jego postać symbolizuje nadzieję na zmianę, jaką może przynieść edukacja i wychowanie. Przemiana Kostusia udowadnia, że odpowiednia opieka i troska mogą pomóc dziecku przezwyciężyć trudności i zbudować lepszą przyszłość.
Kolejne dziecko, któremu Joanna stara się pomóc. Jest to mała dziewczynka, która pochodzi z biednej rodziny. Mimo początkowych trudności Mańka, pod wpływem kształcenia Joanny, zaczyna wykazywać zainteresowanie nauką i pragnie się rozwijać. Budzi rozczulenie, gdy zaczyna recytować litery alfabetu i pokazuje swoje postępy w nauce w ostatniej scenie noweli. Mańka staje się symbolem nadziei na lepszą przyszłość dla dzieci, które w wyniku ubóstwa i zaniedbania często są pozostawione same sobie.
Właścicielka magla i jedna z postaci, która wprowadza Joannę do świata nauczania. Choć nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji prawnych swoich działań, wspiera Joannę i przekonuje ją, by podjęła pracę jako nauczycielka. Rożnowska wprowadza nieco humorystyczny element do noweli, a jej postawa wobec Joanny i zaangażowanie w sprawę działają na korzyść głównej bohaterki.
Aktualizacja: 2025-03-04 18:29:10.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.