„Damian Capenko” to nowela Aleksandra Świętochowskiego, wydana w 1896 roku. Utwór opowiada o losach tytułowego bohatera, uwikłanego w społeczne zależności. Ten z jednej strony nawiązuje dobre, użyteczne relacje, z drugiej – naraża się komuś, kto decyduje się na nim zemścić.
Spis treści
Główny bohater noweli, młody strażnik graniczny z Przesmyku, pochodzący z małoruskiej rodziny z Podola. Jest ambitny, pracowity i pełen nadziei na lepszą przyszłość. Jego marzeniem jest prowadzenie gospodarstwa, założenie rodziny z ukochaną Hortensją i osiedlenie się na stałe w Przesmyku. Capenko wykazuje się uczciwością i odwagą, stając po stronie prawa i podejmując się ryzykownych działań przeciw kontrabandzistom. Dobroć i zaangażowanie mężczyzny budzą jednak zawiść w niesprzyjających mu ludziach, co staje się przyczyną jego tragicznego końca.
Córka rządcy dóbr Przesmyku, młoda i atrakcyjna kobieta. Hortensja jest obiektem zainteresowań dwóch mężczyzn: Capenki i Tabora. Choć związek z Capenką wydaje się być szczery, jej uczucia są czasem ambiwalentne. Ceni sobie komfort i dobrobyt, co sprawia, że ma wysokie wymagania wobec narzeczonego i nie od razu zgadza się na ślub. Jej żal po śmierci Damiana wydaje się być autentyczny, choć na pogrzebie jest pocieszana przez jego rywala – Tabora.
Handlarz zbożem i kontrabandzista, rywal Capenki w interesach i w miłości. Tabor jest przedstawiony jako człowiek przebiegły, bezwzględny i pełen pogardy dla ludzi takich jak Damian. Stara się zdobyć względy Hortensji, oferując jej drogie prezenty, jednak bardziej kieruje się chęcią rywalizacji z Capenką niż szczerym uczuciem. Konflikt mężczyzn bardzo szybko eskaluje, przez co postać Tabora w obliczu śmierci Capenki budzi podejrzenia.
Starszy, zamożny dziedzic majątku w Przesmyku. Bróg pełni w życiu Damiana rolę mentora i dobroczyńcy, z którym robi interesy. Doceniając ambicje młodego strażnika, pomaga mu w zakupie ogrodu i wspiera jego plan osiedlenia się w Przesmyku. Jego zaniepokojenie podczas pogrzebu Damiana sugeruje, że wie więcej, niż ujawnia.
Znany kontrabandzista związany z Taborowym światem przestępczym. Jest postacią drugo- lub trzecioplanową, jednak jego zeznania i obecność w kontekście konfliktów na granicy świadczą o istotnej roli mężczyzny w sieci lokalnych powiązań. To on jest narzędziem w rękach Tabora, odpowiedzialnego za śmierć Damiana.
Symbol rodzicielskiej miłości i wsparcia. Sprzedaje majątek rodzinny, by pomóc synowi w realizacji jego marzeń o lepszym życiu.
Aktualizacja: 2025-07-23 07:25:14.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.