„Damian Capenko” to nowela Aleksandra Świętochowskiego, wydana w 1896 roku, opowiadająca o tragicznych losach tytułowego bohatera, Małorusina służącego w straży pogranicznej. Capenko, człowiek uczciwy i ambitny, planował przyszłość u boku ukochanej Hortensji Motylińskiej oraz zamierzał prowadzić gospodarstwo i współpracować przy handlu zbożem. Jego szczęście burzy jednak rywalizacja z Edwardem Taborem, handlarzem i kontrabandzistą, który również zabiegał o względy Hortensji. Gdy Capenko staje na drodze nielegalnym interesom Tabora, zostaje wplątany w intrygę, która kończy się jego tajemniczym morderstwem. Nowela łączy wątki obyczajowe i sensacyjne, ukazując społeczne i moralne napięcia w realiach kresowych XIX wieku.