Cham – czas i miejsce akcji

Autorka opracowania: Aleksandra Sędłakowska.

„Cham” Elizy Orzeszkowej to powieść osadzona w drugiej połowie XIX wieku, w czasach zaborów, w którym Polska znajdowała się pod panowaniem Rosji, Prus i Austrii. Akcja powieści rozgrywa się w dwóch głównych przestrzeniach: na wsi oraz w mieście, co doskonale odzwierciedla społeczne i kulturowe różnice, które stanowią tło dla losów bohaterów. Miejsce i czas akcji mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia konfliktów i problemów, z którymi borykają się postacie powieści.

Spis treści

Cham – miejsce akcji

Wydarzenia mają miejsce na kresach wschodnich, w małej wsi, będącej symbolicznym przedstawieniem polskiej wsi chłopskiej w XIX wieku. Jest to świat tradycji, prostych norm społecznych oraz silnych więzi rodzinnych, ale też biedy i ograniczeń. Paweł, główny bohater powieści, to rybak, który żyje w tej rzeczywistości, zdominowanej przez rolę ziemi i pracę fizyczną. Wieś w „Chamie” Orzeszkowej ukazuje życie ludzi niewykształconych, ograniczonych do pracy na roli, nie mających większych perspektyw na awans społeczny. Z kolei miasto, do którego ucieka z lokajem Franka, żona Pawła, jest przedstawione jako przestrzeń kontrastująca z życiem na wsi. Miasto, choć wciąż pod zaborem rosyjskim, jest miejscem wykształcenia, aspiracji wyższych klas społecznych oraz przestrzenią o wiele bardziej zróżnicowaną i rozwiniętą cywilizacyjnie niż wieś. 

Cham – czas akcji

Czas, w którym rozgrywają się wydarzenia, jest również istotnym elementem, gdyż Polska wciąż boryka się z trudną sytuacją polityczną, będąc pod zaborami. Ta rzeczywistość polityczna wpływa na losy bohaterów, szczególnie w kontekście relacji społecznych, które w dużym stopniu kształtowane są przez podziały klasowe. Sytuacja zaborów jest tłem dla przedstawianych w powieści tematów związanych z tożsamością narodową, klasowym podziałem społeczeństwa oraz dążeniami do wyzwolenia. Cała fabuła toczy się latami, a cezurę czasową głównie wyznacza zmiana pór roku. Także na początku pojawia się wspomnienie o tym iż Paweł ma lat 40, a także pod koniec, gdy mówi się o France, która dobiega lat czterdziestu.


Przeczytaj także: Cham – interpretacja tytułu

Aktualizacja: 2025-01-05 14:45:20.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.