Postać Anity ze sztuki Antygona w Nowym Jorku Janusza Głowackiego stanowi bezpośrednie nawiązanie do postaci Antygony z antycznej tragedii Sofoklesa. Obie bohaterki działają wbrew społecznie przyjętym zasadom postępowania, mimo że kierują nimi szlachetne pobudki.
Portorykanka pragnie lepszego pochówku dla swojego ukochanego, Johna, niż na cmentarzu Potter’s Field, gdzie chowano jedynie kryminalistów i bezimiennych bezdomnych. Było to miejsce okryte złą sławą, ze złą energią (kobieta jest wierząca), dlatego woli, by pochowano go w parku, gdzie będzie mogła odprawić mu zgodny ze swoimi wierzeniami pogrzeb.
Analogiczna sytuacja jest obecna w greckim pierwowzorze. Antygona chce pochować brata, Polinejkesa, który był zdrajcą. Z tego powodu król Kreon wydał rozkaz, by zakazać pogrzebania jego ciała. Było to sprzeczne z ich wiarą. W starożytnej Grecji sądzono, że dusza nie może przejść przez Styks do Hadesu, jeśli ciało człowieka nie zostało zakopane. Poza Antygoną Sofoklesa, widać to również w micie o Syzyfie, który korzysta z tego faktu, aby uciec przed gniewem bogów z Hadesu i wrócić na ziemię.
W obu przypadkach możemy odnaleźć zatem podobne motywacje takiego czynu – sprzeciwienie się prawu ludzkiemu w imię boskiego porządku. Osoba, która ma zostać pochowana jest znacząca dla bohaterek, choć w antycznym dziele jest to miłość do brata, a w nowożytnym uczucie romantyczne.
Obie sytuacje różni sposób wykonania planu i wynikające z niego konsekwencje. Antygona dokonuje czynu samodzielnie, do czego przyznaje się Kreonowi. Król z powodu złamania jego zakazu postanawia skazać bohaterkę, a zarazem narzeczoną jego syna na śmierć przez zamurowanie. Anita nie jest w stanie samodzielnie dokonać kradzieży ciała z molo na Bronksie, zamiast niej dokonują tego Pchełka i Sasza. Nie robią tego jednak w ramach koleżeńskiej przysługi, bohaterka obiecuje im za to 16 dolarów. Taka kwota pozwalała na kupienie dużej ilości alkoholu. Misja zostaje wykonana pomyślnie, choć będąc w parku Thompkins Square mężczyźni orientują się, że przynieśli ciała Johna. Portorykanka zdaje się tego nie zauważyć i urządza ukochanemu pogrzeb. Informacje na temat pogrzebanego w parku człowieka policja traktuje niepoważnie, więc w związku z tym kobiety ani jej kompanów nie spotyka żadna kara. Dotyka ich za to policyjna akcja wyrzucenia bezdomnych z parku.
Antygona, podobnie jak Anita popełnia samobójstwo. Chce odejść na własnych zasadach przez powieszenie, a nie czekając na powolną śmierć, którą zaplanował dla niej Kreon. Tragizm sytuacji doprowadza ją do takiego kroku. Portorykanka również się powiesiła z powodu znalezienia się w sytuacji, z którą nie potrafiła sobie poradzić. Bezdomni zostali wyrzuceni ze swojej wieloletniej ostoi, miejsca codziennego życia. Był to dla nich koniec świata, zmiana i tak wyjątkowo trudnej rzeczywistości. Samobójstwo Anity wynika więc z bezsilności, bohaterka chce jednak odejść na własnych zasadach. Co ironiczne, została pochowana w zbiorowej mogile na cmentarzu Potter’s Field, czyli w miejscu od którego ustrzegła Johna.
Postać Antygony była bezsprzecznie inspiracją dla Głowackiego w konstrukcji całego dramatu, ale też głównej bohaterki. Chciał w ten sposób podkreślić współczesny wymiar tragedii, jakiej doświadczają bezdomni w Nowym Jorku. Potwierdzenie tej tezy można odnaleźć w ostatniej scenie, gdy policjant przybliża statystyki dotyczące bezdomności w Stanach Zjednoczonych.
Aktualizacja: 2024-07-10 16:38:40.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.