Różnice oraz podobieństwa w opisach dworów w Soplicowie i w Olszynce

Autorka opracowania: Marta Grandke.

Pozytywizm i romantyzm to dwie zupełnie różniące się od siebie epoki, bazujące na odmiennych założeniach światopoglądowych. Romantyzm pełen był gwałtownych zrywów i uczuć, chęci walki o ojczyznę z bronią w ręku, płomiennych gestów i wewnętrznych przełomów. Pozytywizm to z kolei ciężka, solidna praca, próby aktywizacji całego społeczeństwa i uczynienie z niego jednego organizmu, narastanie świadomości klasowej, emancypacja kobiet i asymilacja mniejszości narodowych. Mimo to twórcy obu epok często opisywali podobne zagadnienia i motywy. Jednym z nich był dworek szlachecki.

Opisy dworów w Soplicowie i w Olszynce – podobieństwa i różnice

Motyw szlacheckiego dworku pojawia się zarówno w dziełach romantycznych, jak i pozytywistycznych. Jako przykład można wskazać oczywiście „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza oraz „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Mickiewicz opisuje dworek w Soplicowie, a w przypadku Orzeszkowej pojawia się między innymi dwór w Olszynce. Pojawiają się między nimi zarówno podobieństwa, jak i różnice, a Mickiewicz i Orzeszkowa zachwycają się krajobrazami i naturą.

Na początku warto zaznaczyć, że dwór w Soplicowie był własnością rodzinną szlachty, a Olszynka była folwarkiem i dworem ziemiańskim. Soplicowo przynależało do rodu Sopliców, natomiast Olszynką zarządzała rodzina Kirłów. Pojawiają się szczegółowe opisy wnętrza obu budynków. W Soplicowie można zauważyć brak sieni, która była obecna w Olszynce razem z izbą czeladną oraz kuchnią. Soplicowie mieli na swoich usługach służbę, która zajmowała się wszystkimi domowymi obowiązkami. W Olszynce takie zadania przypadły zaradnej gospodyni, czyli Marii Kirłowej, pozbawionej wsparcia swojego męża. Kobieta pokazywała swoim dzieciom w ten sposób, że należy być pracowitym i samodzielnym. Warto zauważyć, że oba dwory zdecydowanie były czyste, schludne i zadbane. Otaczały je zagospodarowane pola, ogrody i sady, nic nie leżało odłogiem czy też porzucone. Ziemię szanowano i pielęgnowano. 

Olszynka leżała za olchowym gajem, od którego wzięła się jej nazwa. Soplicowo z kolei położone było na pagórku i w ten sposób symbolicznie górowało nad resztą okolicy. Dzięki temu jego mieszkańcy mieli widok na otaczające dwór tereny. Dworek w Soplicowie był też solidny i pobielany, natomiast Olszynka to folwark drewniany, niewielki i nieotynkowany. Wygląd i pozycja dworu w Soplicowie wskazuje na pozycję szlachty w społeczeństwie, natomiast Olszynka i jej umiejscowienie także wiele zdradzają na temat pozycji społecznej swoich właścicieli. Olszynka to folwark cichy i skromny, niemal odludny, co różniło go od panującego nad okolicą Soplicowa, które od razu dawało znać, jakiego rodzaju ludzie zamieszkują dwór i jaka jest ich pozycja społeczna.

Soplicowo wyróżnia się też otwartą na oścież bramą, co symbolizuje otwartość na gości i chęć ich przyjęcia. W Olszynce z kolei szeroko otwarto okna. Sam folwark właściwie znajduje się w bezpośredniej bliskości wsi, tak że mieszkańcy gospodarstwa i wiejskich chat właściwie żyją jak sąsiedzi. Olszynka to bowiem najmniejszy i najskromniejszy mająteczek w okolicy.

Dworki w Soplicowie i Olszówce różnią się między sobą, ale mają też pewne cechy podobieństwa. Różnice są widoczne przede wszystkim między statusem i pozycją społeczną ich właścicieli.


Przeczytaj także: Znaczenie przyrody w Nad Niemnem

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.