Cechy baśni w Królowej śniegu

Autorka opracowania: Marta Grandke.

Hans Christian Andersen to jeden z najbardziej znanych twórców baśni. Jego dziełem jest też „Królowa Śniegu”, czyli opowieść o losach dwójki dzieci. Jedno z nich, chłopiec o imieniu Kaj, zafascynował się postacią Królowej Śniegu. Do jego oczu i serca wpadły też odłamki diabelskiego zwierciadła, które zmieniły Kaja w złego człowieka i ostatecznie sprawiły, że podążył za Królową Śniegu do jej pałacu. Uratowała go jego przyjaciółka, Gerda, która wyruszyła na poszukiwania przyjaciela i ostatecznie sprowadziła Kaja do domu. Opowieść ta ma w sobie klasyczne cechy gatunku, jakim jest baśń.

Brak konkretnego czasu i miejsca akcji to pierwsza rzecz, jaka wyróżnia baśnie. Nie wiadomo, w jakim mieście czy w jakim roku rozgrywa się akcja „Królowej Śniegu”. Andersen podrzuca kilka wskazówek dotyczących kontynentu, na którym mają miejsce opisywane wydarzenia, wspominając o takich postaciach jak Finka czy Laponka. Mimo to trudno osadzić tę opowieść w konkretnych realiach czy czasach, zatem ma ona charakter uniwersalny. Przekazywane przez nią wartości dzięki temu są wciąż aktualne dla kolejnych pokoleń czytelników.

Kolejnym obowiązkowym elementem baśni są też wydarzenia fantastyczne. Obejmują one też niezwykłe postaci, które nie należą do realistycznego planu wydarzeń. W tym przypadku będzie to Królowa Śniegu. Oprócz tego pojawiają się też takie postaci jak mówiący renifer czy czarownica. Do elementów fantastycznych można zaliczyć także rozbite lustro czarnoksiężnika i jego okruchy, które zmieniały ludzi na gorsze, czy sam pałac Królowej Śniegu. To właśnie te aspekty nadają baśni niepowtarzalny klimat. 

Morał to kolejny obowiązkowy element, bez którego nie może się obyć żadna baśń. To podsumowanie utworu, z którego czytelnik może wyciągnąć ważną lekcję czy naukę. „Królowa Śniegu” pokazuje swoim odbiorcom, że warto w życiu wytrwale dążyć do osiągnięcia celu, a także, że dobro zawsze zwycięża zło, a miłość i przyjaźń są w stanie przetrwać wszystkie trudności. Taki morał sprawia, że opowieść ma walory edukacyjne, a jej lektura wywiera ogromny wpływ, zwłaszcza na młodszych odbiorców.

Zwycięstwo dobra nad złem to kolejny warunek tego, by dany utwór można było nazwać baśnią. W takim uniwersum zło zazwyczaj przegrywa, ponieważ opowieść ma walory edukacyjne. W przypadku dzieła Andersena zło reprezentuje okrutna Królowa Śniegu, po stronie dobra stoi zaś kochająca Gerda. Kaj daje się omamić złu, a to za sprawą okruchów diabelskiego zwierciadła. Jednak interwencja Gerdy oraz jej miłość sprawiają, że Kaj wraca na właściwą stronę i znów staje się dobrym człowiekiem.

Charakterystyczna narracja z perspektywy trzeciej osoby, to też element wyróżniający baśnie. Narrator jest wszechwiedzący i wie o wszystkich wydarzeniach. Wypowiada się też w charakterystyczny dla tego gatunku sposób i używa odpowiednich zwrotów.

„Królowa Śniegu” spełnia wszystkie powyższe wymagania gatunkowe, jakie wiążą się z baśnią. Jest ona też jedną z klasycznych opowieści, jakie należą do tego gatunku i wciąż przyciąga kolejnych czytelników, zafascynowanych opowieścią o Kaju i Gerdzie.


Przeczytaj także: Zło i dobro w Królowej śniegu

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.