Motyw władzy w „Tangu” Sławomira Mrożka można rozumieć dwójnasób. Pierwszym jest próba przejęcia panowania nad rodziną Stomilów przez Artura w celu zapanowania nad entropią trawiącą jej wewnętrzny świat. W jego skład wchodzą przy tym konsekwencja tego przewrotu, jakim jest zabicie mężczyzny przez Edka i ustanowienie przez niego rządów silnej ręki. Sławomir Mrożek wyraża przy tym refleksję nad wydarzeniami z XX wieku — wielkimi totalitaryzmami.
Rodzina Stomilów przedstawia sobą obraz świata po rewolucji obyczajowej. Pokolenie Eleonory i Stomila obaliło wcześniejsze, mieszczańskie formy i zastąpiło je kompletną wolnością. Ich dom stał się przez to zdekomponowaną, pogrążoną w marazmie i entropii rupieciarnią. Wszyscy jego mieszkańcy zdają się akceptować taki stan rzeczy. Wszyscy poza najmłodszym, Arturem. Człowiek ten stanowi uosobienie formy. Studiuje dwa fakultety naraz, doskonale się prezentuje i ubiera w garnitur.
Pragnie on przywrócić porządek rzeczy sprzed rewolucji swoich rodziców, nadać formę i sens ich wspólnemu światu-domu. Robi to między innymi dlatego, że w świecie totalnej wolności, pragnienie porządku staje się buntem. Artur został go bowiem pozbawiony, chce więc między innymi odzyskać do niego prawo. Dobrym narzędziem do tego wydaje się ślub z kuzynką Alą — jest bowiem mocną formą, która jednoczy wokół siebie rodzinę.
Przed samą ceremonią Artur upija się jednak, ponieważ dochodzi do niego straszliwa prawda. Forma nie może nadać światu kształtu, jeżeli jest pusta. Wszystkie dawne zasady są zaś martwe, pozbawione swojego sensu w postmodernistycznym świecie. Nie mając więc formy, w którą nikt nie wierzy, Artur poszukuje dalej. Śmierć babci Eugenii daje mu odpowiedź na dręczące go pytania. Formą wyjścia z impasu, w jakim tkwi Artur oraz jego rodzina jest panowanie nad życiem i śmiercią.
Władza daje wolność dzierżącemu, zarazem wprowadza porządek. Młody idealista nie jest jednak w stanie jej dzierżyć. Zdradzony przez Alę załamuje się, co wykorzystuje Edek. Zabija Artura, po czym wprowadza swoje rządy — brutalną tyranię uwieńczoną sceną tanga ze Eugeniuszem.
Mrożek ukazuje w „Tangu” władzę jako syntezę wolności i porządku. Dzierżący ją narzuca wszystkim swój własny plan świata, pozostając przez to wolny i niezależny od wszystkich. Zarazem jednak władza podatna jest na podleganie prawu silniejszego. Artur boleśnie się o tym przekonuje, kiedy Edek bezceremonialnie zabija go i przejmuje panowanie nad rodziną Stomilów. Władza w myśleniu Artura miała zbudować podwaliny nowego porządku i wyzwolić jego samego. Tym samym została jednak uwolniona od wszelkich imperatywów, czyniących z niej narzędzie, a nie cel. Artur zbudował na władzy cały świat. Stosował więc w praktyce zasadę racji silniejszego. Uwalniając władzę z okowów jakiejkolwiek formy, sam zrobił miejsce dla Edka. Nie krępowało go bowiem nic oprócz siły, tą zaś Artur nie dysponował. Został więc pokonany zgodnie z prawem dżungli. Warto tutaj zauważyć podobieństwo młodego idealisty do Konrada z III części „Dziadów” Adama Mickiewicza. On również chciał posiąść władzę absolutną nad narodem, by poprowadzić go ku wolności. Paradoksalnie jednak stałby się sam tyranem, nieznoszącym sprzeciwu ukochanego ludu.
Drugim dnem motywu władzy w „Tangu” jest krytyka XX wiecznego świata. W tej interpretacji Edek stanowi ucieleśnienie wielkich totalitaryzmów, rządów brutalnych i barbarzyńskich. Jako takie dochodzą one do władzy na gruzach starego porządku rzeczy, rozsadzonego przez poszukujących totalnej wolności inteligentów. Mrożek oskarża więc tę warstwę społeczną o zrobienie miejsca totalitaryzmowi poprzez usunięcie form, trzymających brutalne chamstwo rasy ludzkiej w ryzach. Ukazuje również, że nie ma ona siły do stawienia oporu totalitaryzmowi.
Niezależnie jednak od interpretacji Mrożek ukazuje motywem władzy, że totalna wolność prowadzi do anarchii i entropii. Te z kolei robią miejsce dla rządów silnej ręki, nieuznających żadnych zasad. Te bowiem są formą, której człowiek pozbywa się w imię wolności.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.