Od niepamiętnych czasów ludzkość zastanawia się nad naturą własnego istnienia. To zrozumiałe, jako gatunek inteligentny staramy się objąć rozumem również samych siebie. Poród wielu alegorii, jakie zrodziły na przestrzeni wieków wielkie prądy myślowe, najtrafniejsze wydaje się porównanie ludzkiego życia do wędrówki. Analogie potwierdzające słuszność tej myśli odnaleźć możemy na takich płaszczyznach aktywności ludzkiej jak religia czy literatura. Poniższy tekst zawierać będzie analizę zagadnienia życia jako drogi właśnie poprzez przykłady z Biblii oraz dramatu romantycznego Kordiana Juliusza Słowackiego. Zostanie ona również dopełniona ogólnym przemyśleniem natury tematu życia człowieka jako wędrówki.
Biblia wielokrotnie sięga po motyw wędrówki. Adam i Ewa uciekają, wygnani z Raju po popełnieniu grzechu pierworodnego. Podobny los spotyka Kaina - pierwszego mordercę. Izraelici pod wodzą Mojżesza tułają się po pustyni przez całe czterdzieści lat. Jezus Chrystus nauczał zaś, wędrując po Ziemi Świętej. Nas samych jedna z pieśni maryjnych nazywa "wygnańcami Ewy".
Wszędzie powtarza się więc ruch, niestałość wpisana w ludzkie życie. Biblia podkreśla tym samym naturę ludzkiej doczesnej egzystencji jako jedynie przejściowej pielgrzymki ku egzystencji wiecznej. Wszystko się bowiem zmienia, czas i przestrzeń wirują wokół nas w tańcu pozbawionym stałości. Alegoria pielgrzymki jest tu jednak niezwykle trafna, ponieważ niebezpieczna i uciążliwa wędrówka ma swój z góry ustalony cel. To zbawienie, życie wieczne darowane przez samego Boga.
Literatura również analizowała życie ludzkie pod kątem zawartego w nim ruchu. Dostrzegła w nim jednak coś więcej niż tylko przejściowość podróży. Wędrówka ma bowiem jeszcze jeden aspekt - poznanie. Nawiązał do tego Juliusz Słowacki, pisząc dramat romantyczny Kordian. Główny bohater wyrusza w podróż po Europie, chcąc odnaleźć ideę godną poświęcenia dla niej swojego życia. Dąży więc do poznania, rozszerzenia swojej wiedzy i wręcz mistycznego oświecenia. Przemierzając kolejne krainy Starego Kontynentu, konfrontuje ze sobą wielkie idee XIX wieku, wyrabiając sobie o nich zdanie.
Ostatecznie Kordian poznaje "ideę wielką" na szczycie góry Mont Blanc i prawdopodobnie oddaje za nią życie. Śledząc uważnie losy Kordiana, zauważymy, że poprzez swoją wędrówkę nie tylko zdobywa on doświadczenie, pozbywa się również naiwności. Szczególnie dobrze widać to na przykładzie rozliczenia z poezją na klifach Dover, miłością pośród włoskich krajobrazów i wyrachowaniem autorytetów w Rzymie.
Słowacki zawiera tu wiec delikatną aluzję do wędrówki jako alegorii dorastania. Zmiana otoczenia pozwala bowiem zdobyć nowe doświadczenie, a to wiąże się z wydorośleniem. Zarazem wędrować to przemierzać czas i przestrzeń, a więc zmieniać się z każdym krokiem. Kordiana poznajemy jako młodzieńca, przed plutonem staje zaś jako młody mężczyzna. Podróż jest więc jak życie - zmienia nas poprzez nabywanie doświadczenia i dorastanie z czasem jego trwania.
Elementem łączącym życie i wędrówkę jest więc zmiana. Czasoprzestrzeń wiruje wokół nas niczym przy spektaklu ruchowych obrazów, różne jest tutaj jedynie pojęcie przemieszczania się wobec nich. Wiąże się to z niebezpieczeństwem i trudami, bowiem dawniej wyruszenie gdzieś mogło być ostatnim doświadczeniem człowieka. Wędrówka to też droga, zamknięcie ruchu poprzez stały początek oraz jakąś formę celu. W wypadku życia również tak jest. Każdy, kto się narodził, będzie musiał też umrzeć - to fakt niezaprzeczalny. Podobieństwo istnieje więc również na poziomie biologicznym, trudnym do jakiejkolwiek dalszej redukcji.
Heraklit z Efezu rzekł kiedyś "wszystko płynie". Tym samym podkreślił jedyną stałą wszechświata - ciągłą zmianę. Nie da się ukryć, że człowiek również podlega temu prawu. W jego przypadku lepszą alegorią jest jednak wędrówka, nie zaś bezwolne kierowanie się z nurtem wzdłuż wyżłobionego koryta. Podróż jest bowiem sumą kolejnych kroków, wytyczoną od początku i kierowaną przez kolejne odwiedzane krainy. Tak samo życie to suma doświadczeń, które wynikają kolejno z siebie nawzajem oraz otoczenia. Nie płyniemy więc, a wędrujemy przez życie - z każdą chwilą zmieniając się i decydując, jaką ścieżkę obrać w dalszej podróży.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.