Pieśń nad pieśniami – streszczenie i interpretacja

Autorka streszczenia: Adrianna Strużyńska. Redakcja: Sonia Nowacka.
Autor Biblia

„Pieśń nad pieśniami" znana również jako „Pieśń Salomona” to jedna z mądrościowych (dydaktycznych) ksiąg Starego Testamentu. Choć utwór ten przedstawia opowieść o miłości dwojga ludzi, odczytywać można go wielopłaszczyznowo, między innymi jako alegorycznie ukazaną relację Boga z narodem wybranym. 

Spis treści

Pieśń nad pieśniami – streszczenie

„Pieśń nad pieśniami” opowiada historię kobiety i mężczyzny darzących się dojrzałym uczuciem, które realizują nie tylko w sferze zmysłowej. Na początku opowieści mamy do czynienia z perspektywą Oblubienicy tęskniącej za swoim ukochanym. Wyraża ona w sposób poetycki i metaforyczny swoje pragnienia. Ważny dla Oblubienicy pozostaje aspekt różnicy w pozycji społecznej, kobieta tłumaczy się ze swojego pochodzenia.

Następne fragmenty „Pieśni nad pieśniami” dotyczą poszukiwania się kochanków. Wielokrotnie na początku Oblubienica wyraża chęć znalezienia swojego oblubieńca. Wszystkie jej emocjonalnie nacechowane, liryczne wypowiedzi są jednak niejednoznaczne i metaforyczne. Trudno więc określić, czy są to poszukiwania nieobecnego kochanka czy obrazy o znaczeniu metaforycznym, opowiadające o ich uczuciu.

Kiedy ma już dojść do spotkania pomiędzy kochankami, wszystko komplikuje drobne nieporozumienie. Mężczyzna zdezorientowany odchodzi w noc, kobieta wybiega za nim. Oblubienica w trakcie poszukiwań ukochanego zostaje posądzona przez okoliczną straż o praktyki, które w społeczeństwie nie cieszą się uznaniem. Kobietę spotyka surowa kara

Ranna oblubienica trafia następnie w ręce kobiet. Te opiekują się nią. Kobieta wciąż jednak pyta o swojego ukochanego. Córki Jerozolimskie widząc stan kobiety, oferują jej pomoc w poszukiwaniu. Pod koniec otrzymujemy frazę, która mówi o znalezieniu kobiety przez mężczyznę. „Kim jest ta, co się wyłania z pustyni, / wsparta na oblubieńcu swoim?” – pyta Chór. Ostatecznie cała historia Oblubienicy i Oblubieńca kończy się odnalezieniem się kochanków i wyznaniem sobie miłości

Cała opowieść jest pełna obrazów, liryzmu, metafor, porównań i bogactwa stylistycznego. Sprawia to, że wszelkie czynności podejmowane przez bohaterów, jak i wydarzenia w „Pieśni nad pieśniami” można traktować metaforycznie. 

Pieśń nad pieśniami – interpretacja

„Pieśń nad pieśniami" jest niekonwencjonalną księgą, ponieważ nie pojawia się w niej temat Boga, wiary i narodu wybranego. Jest to unikatowy utwór, który dosłownie odczytywany może być jako poemat miłosny. „Pieśń nad pieśniami" to dialog Oblubieńca i Oblubienicy, głos zabiera również Chór. Utwóry te przedstawiają miłosne rozterki, pragnienia i uczucia zakochanych. Wydźwięk „Pieśni nad pieśniami" można traktować nie tylko dosłownie, ale też jako alegorię boskiej miłości do człowieka. Dzieło to jest punktem wyjścia do rozważań na temat różnych oblicz miłości.

Choć „Pieśń nad pieśniami" jest częścią Starego Testamentu, ze względu na swoją niestandardową tematykę, stanowi wyzwanie podczas interpretacji. Jeśli potraktujemy ją dosłownie, jest to po prostu zbiór pieśni miłosnych, dla których tłem mogły być uroczystości weselne. Pieśni nie są napisane potocznym językiem, dlatego mogą być artystycznym wzorcem myślenia i wyrażania miłości. Możliwe też, że dzieło nie ma bezpośredniego związku z małżeństwem, ale jest po prostu hymnem na cześć miłości dwojga ludzi. Przebudzenie Oblubienicy ze snu może też sugerować, że geneza poematu jest związana z marzeniami sennymi, a „Pieśń nad pieśniami" jest utrzymana w konwencji onirycznej. Możliwe też, że dzieło nie jest ściśle powiązane z religią chrześcijańską, ale przedstawia silne uczucie między ogólnie rozumianymi bogiem i boginią. 

Interpretacja alegoryczna „Pieśni nad Pieśniami” jest bardziej spójna z przekazem Biblii: być może jest to metaforyczne przedstawienie miłości Boga do narodu żydowskiego. Pojednanie Oblubieńca z Oblubienicą można odczytać jako symbol powrotu do łaski, czyli nawrócenia narodu wybranego po okresie niewierności wobec Boga. Przyjmując taką interpretację, nie traktujemy pary zakochanych jako ludzi, ale jako alegorie. Być może Oblubieńcem jest Bóg, a Oblubienicą naród wybrany. „Pieśń nad pieśniami" interpretuje się również w kontekście Nowego Testamentu, gdzie Oblubieńcem jest Chrystus, a Oblubienicą wszyscy członkowie Kościoła, którzy przyjęli wiarę w Boga. Dzieło to przedstawia więc głębokie i uniwersalne znaczenie miłości, jednocześnie ukazując jej różne wymiary w kontekście relacji boskich i ludzkich.

„Pieśń nad pieśniami” może być obrazem nieograniczonej miłości Boga (Oblubieńca) do człowieka (Oblubienicy). Oblubieniec w utworze reprezentuje Boga, którego miłość jest nieustanna i pełna oddania. Bóg ukazuje swoją gotowość do akceptacji i wybaczania: chociaż Oblubienica nie otwiera drzwi ukochanemu jego uczucia i tak się nie zmieniają. Może to być symbolem cierpliwości Boga, który przyjmuje z powrotem ludzi przechodzących kryzys wiary. Oblubienica będąca symbolem człowieka musi dojrzeć do miłości. Ukazuje to zmienność i czasami niestabilność ludzkiego uczucia do Boga. Jednak wraz z dojrzewaniem Oblubienica odwzajemnia miłość. Uczucie zostaje spełnione, kiedy ukochana postanawia zaufać Oblubieńcami i iść za nim wszędzie, gdzie ją zaprowadzi. Wtedy, gdy pozwalamy Bogu prowadzić nas do zbawienia, doznajemy głębokiego spełnienia i harmonii.

Bóg w „Pieśni nad Pieśniami” jest obrazem nieustającej wiary w możliwość nawrócenia się człowieka. Niezmiennie trwa w przekonaniu, że ludzie mogą dojrzeć do pełnej miłości i głębokiej wiary. „Pieśń nad pieśniami" to dzieło wielowymiarowe i niejednoznaczne, może stanowić hymn na cześć ludzkiej lub boskiej miłości.


Przeczytaj także: Psalm 23 – interpretacja

Aktualizacja: 2025-06-12 18:38:59.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.