Powieść historyczna Henryka Sienkiewicza Quo vadis ukazywała się w latach 1895–1896, a jej akcja rozgrywa się w I wieku naszej ery. Mimo upływu czasu, w utworze opisano uniwersalne wartości, dlatego powieść skłania współczesnego czytelnika do refleksji.
W powieści pojawia się przede wszystkim ponadczasowy motyw miłosny. Ludzie do dzisiaj szukają odpowiedzi na pytanie, czy prawdziwa miłość istnieje oraz mają wątpliwości, czy warto zmienić dla niej całe swoje życie. Losy głównych bohaterów, patrycjusza Marka Winicjusza i chrześcijanki Ligii, pokazują, jak wielką moc ma miłość. Początkowo bohaterów dzieliło właściwie wszystko, a Marek pragnął za wszelką cenę zdobyć Ligię, nawet posuwając się do intrygi i porwania.
Chociaż młodzi nie byli sobie obojętni, dziewczyna nie mogła być z Winicjuszem, dopóki ten nie nawrócił się na chrześcijaństwo. Spotkanie Ligii było dla Marka przełomowym momentem – pod wpływem dobroci chrześcijan oraz nauk Pawła z Tarsu, młody patrycjusz przyjął chrzest i całkowicie zmienił swoje podejście do życia. Kiedy Ligia została aresztowana, Winicjusz robił wszystko, aby ją uwolnić. Gdy stracił nadzieję na uratowanie ukochanej, był gotowy przyznać się, że jest chrześcijaninem i sprowadzić na siebie karę śmierci. Losy zakochanych potoczyły się jednak szczęśliwie – rozpoczęli wspólne życie na Sycylii. Ich historia pokazuje, że prawdziwa miłość jest możliwa, nawet mimo różnic w pochodzeniu, kulturze i podejściu do życia.
W utworze obecna jest również tematyka przebaczenia. Chociaż mijają wieki, ludzie wciąż mierzą się z podobnymi dylematami. Gdy ktoś wyrządzi nam krzywdę, często pojawia się pokusa zemsty, a przebaczenie przychodzi z trudem. W powieści zostały ukazane dwie przeciwstawne postawy: chrześcijanie byli gotowi przebaczać, nawet kiedy umierali w męczarniach, chociaż zostali niewinnie skazani na śmierć. Najlepszym przykładem jest tutaj spotkanie Glaukusa z Chilonem. Chociaż Grek wydał go zbójcom na śmierć, a następnie niesłusznie oskarżył chrześcijan o podpalenie Rzymu, Glaukus był w stanie mu wybaczyć. Lekarz płonął żywcem, ale zdobył się na akt łaski wobec człowieka, który wyrządził mu tyle krzywd.
Całkowicie inne podejście do przebaczenia mieli Rzymianie – szukali zemsty i to najczęściej krwawej. Kiedy Ligia została odbita przez chrześcijan w drodze do domu Winicjusza, Marek wpadł w gniew i roztrzaskał głowę swojego wiernego sługi. Normą było też surowe karanie niewolników za najmniejsze przewinienie, a czasem nawet zły nastrój ich pana. Rozlew krwi był dla Rzymian rozrywką, czego najlepszym przykładem są igrzyska z udziałem chrześcijan – tłumy zbierały się, żeby patrzeć na ich męczeńską śmierć. Czas pokazał jednak, że cesarstwo opierające się na przemocy przeminęło, podobnie jak krwawe rządy Nerona, a chrześcijaństwo przetrwało do dzisiaj.
W powieści pojawia się też uniwersalna problematyka prześladowań na tle kulturowym i religijnym. Na przestrzeni wieków, chrześcijaństwo rozrosło się z niewielkich grup wiernych, żyjących w ukryciu, do najpowszechniejszej religii na świecie. Mimo wszystko, w niektórych krajach chrześcijanie wciąż są prześladowani za swoją wiarę. Na świecie dochodzi do wojen i zamachów terrorystycznych na tle religijnym. Historia opisana przez Sienkiewicza pokazuje jednak, że jeśli człowiek naprawdę wierzy, nie porzuci swoich przekonań, nawet kiedy jest za nie prześladowany i dyskryminowany.
Powieść Sienkiewicza pokazuje, że ludzka natura pozostaje taka sama, mimo upływu wieków. Takie kwestie, jak religia, przebaczenie czy uczucia, wciąż są dla nas ważne i chociaż Neron przeminął, wielu z nas zmaga się z podobnymi problemami, co pierwsi chrześcijanie w I wieku n.e.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.