Pod nazwiskiem „Jan Mincel” w „Lalce” ukrywają się dwie postaci — ojca i syna. Stary Jan Mincel przez wiele lat prowadził sklep, gdzie pracował również Ignacy Rzecki. Był on z pochodzenia Niemcem, odznaczał się wyjątkową pracowitością i chorobliwą oszczędnością. Dziedziczący po nim sklep syn — Jan Młodszy uważał się już za Polaka, co często akcentował przy różnych okazjach. Ten romantyk z natury pomógł w potrzebie Stanisławowi Wokulskiemu, przyjmując go do swojego sklepu. Jakiś czas później główny bohater żeni się z wdową po młodym Minclu i dziedziczy jego interes.
Spis treści
O wyglądzie starego Jana Mincla wspomina szczątkowo Ignacy Rzecki w swoich pamiętnikach. Określa go jako mężczyznę starszego, rumianego, o brodzie z jednym pasmem siwych włosów. Ubierał się on w niebieski barchanowy kaftan, biały fartuch i szlafmycę. Całymi dniami siedział na fotelu przy oknie, rachując pieniądze. Tam też ostatecznie zmarł.
Stary Jan Mincel był mężczyzną bardzo energicznym, dobrze pilnującym swoich interesów. Do charakterystycznych cech tego bohatera należała oszczędność oraz czystość. Otóż Mincel zmuszał swoich pracowników do oszczędzania pieniędzy i potrafił zwolnić ich, jeżeli w danym miesiącu nie odłożyli sobie choćby kilku groszy. Ciężko pracował na sukces swojego sklepu i wymagał tego również od innych. Za nieposłuszeństwo potrafił wymierzać kary cielesne szpicrutą.
Młody Jan Mincel nie uważał się już za Niemca, a Polaka. Podkreślał to często, wywodząc swoją rodzinę od szlacheckiego rodu Miętusów, którzy mieli zostać niejako zgermanizowani za Jagiellonów. Jan był przy tym zwolennikiem Napoleona i gorącym romantykiem — człowiekiem oddanym idei wolności ludów, szczególnie Polaków. Swój własny ślub wziął w staropolskim kontuszu, o co pokłócił się z bratem. Konflikty z Francem Minclem były codziennością, nawet po podziale ojcowskiego majątku. Mimo to Jan miał entuzjastyczne, wesołe usposobienie.
Bohater miał przy tym sympatię do patriotów i chętnie pomógł Rzeckiemu po powrocie z powstania na Węgrzech. Obiecał też sobie nie żenić się, nim pomoże jakiemuś polskiemu powstańcowi. Dlatego też, za namową starego subiekta, przyjął do pracy Wokulskiego. Wtedy też ożenił się z Małgorzatą Pfeifer, jednak nie był to udany związek.
Obaj Minclowie stanowią przykład wzorowych mieszczan warszawskich niemieckiego pochodzenia. Przedstawiają wszystkie te cechy, które Bolesław Prus chciał podkreślić Polakom jako godne naśladowania. Przede wszystkim ojciec Jan to wzór pracowitego, oszczędnego kupca. Interesująca jest asymilacja syna i przyjęcie polskiej tożsamości, której towarzyszył kult Napoleona. Obaj Janowie to zdecydowanie interesujące postaci, wnoszące wiele do dyskusji nad relacjami między Polakami i Niemcami w XIX wieku.
Aktualizacja: 2024-10-03 17:21:00.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.