Nie-Boska komedia jako dramat społeczny

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

Najbardziej znanym dziełem Zygmunta Krasińskiego jest dramat „Nie-boska komedia”, opublikowany po raz pierwszy w roku 1835 w Paryżu. Opowiada on o losach hrabiego Henryka, arystokraty, który pragnie zostać poetą. Krasiński opisuje jego dzieje - próby dopasowania się do oczekiwań, jakie ma rodzina względem ojca i męża oraz jego zaangażowanie się w rewolucję społeczną po stronie arystokratów. „Nie-boska komedia” nie jest jednak tylko przedstawieniem losów jednostki. Odczytywać ją można także jako dramat społeczny, przekazujący czytelnikowi refleksję dotyczącą większej zbiorowości.

Dramat społeczny w założeniu powinien skupiać się na jakimś konflikcie lub problemie pojawiającym się w społeczeństwie. Krasiński porusza więc w trzeciej i czwartej części utworu kwestię rewolucji i zmian w funkcjonowaniu danego społeczeństwa. Rewolucjoniści pragną bowiem obalić feudalny porządek świata i wprowadzić w nim nowe zasady, oparte na wolności, równości oraz sprawiedliwości. Jednak szybko ich piękne ideały zmieniają się po prostu w dążenie do krwawej zemsty, a w obozie rewolucjonistów miejsce mają dantejskie sceny, takie jak na przykład orgie. Z kolei arystokraci, którzy uosabiają dawny ład i tradycje, są gromadą pełną tchórzy i ludzi winnych uciskowi ubogich grup społecznych. Krasiński kreśli więc tu szeroki obraz społeczeństwa, diagnozując jego największe problemy.

Dramat społeczny w „Nie-boskiej komedii” dotyczy kwestii zmian, które mają się odbyć w obrębie panującego w świecie przedstawionym systemu feudalnego. Dla ogromnej części społeczeństwa oznaczał on bowiem wyzysk. Krasiński przeniósł do swojego dzieła obserwacje i wnioski z realnego świata, w którym był świadkiem ruchów i działań mających odmienić społeczeństwo. W jego opinii rewolucja nie była odpowiednim narzędziem do tego.

Autor świadomy był tego, że zmiany będą miały miejsce, czy mu się to podoba czy nie, jednak w szybkim i stanowczym wprowadzaniu ich widział zagrożenie dla arystokracji, a co za tym idzie, także siebie samego. Dlatego też więc, pisząc swój dramat społeczny, zawarł w nim krytykę rewolucji i krwawego buntu ubogich wobec systemu i osób czerpiących z niego przywileje.

„Nie-boska komedia” stanowi więc swoisty portret społeczeństwa oraz diagnozę trapiących go problemów. W swoim dziele Krasiński zawarł także krytykę konkretnych metod dochodzenia sprawiedliwości, jakie stosowane były przez ubogie grupy społeczne, pragnące konkretnych, systemowych zmian.


Przeczytaj także: Jak interpretujesz ostatnią scenę Nie-Boskiej komedii, w której umierającemu Pankracemu ukazuje się Chrystus?

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.