Wieża - motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke.

„Wieża” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego to wielowątkowe, złożone opowiadanie o kompozycji szkatułkowej. Po raz pierwszy wydane ono zostało w roku 1958, w Paryżu. Autor zawarł w nim dwie różne historie, które opowiadają jednak o podobnych zagadnieniach, takich jak ludzkie cierpienie, samotność czy wędrówka w poszukiwaniu sensu i wiary. Zawarte w nim zostały liczne motywy literackie, które służą do konstruowania tych osobnych opowieści.

Spis treści

Motyw samotności

Najbardziej dominującym w opowiadaniu motywem jest samotność. Doświadczają jej wszyscy bohaterowie, zarówno nauczyciel, jak i chory na trąd Lebrosso. Ma ona różne źródła - w przypadku Lebrosso jest ona wywołana izolacją spowodowaną zakaźną chorobą, nauczyciel z kolei stracił swoją rodzinę w trzęsieniu ziemi na Sycylii.

Motyw ten pokazuje jednak swoistą uniwersalność doświadczenia samotności. Przeżywają ją wszyscy ludzie, bez względu na czasy, w jakich żyją czy swoje miejsce zamieszkania.

Motyw cierpienia

Motyw cierpienia - podobnie jak samotność - wskazuje na uniwersalność tego doświadczenia. Może mieć ono różne źródła, jednak tak samo dotyka każdego człowieka. Nauczyciel cierpi z powodu utraty rodziny, a Lebrosso przez swoją chorobę. Każdy z nich musi zmierzyć się ze swoim cierpieniem i spróbować dalej z nim żyć. Nie ma sposobu, by uniknąć w życiu bólu, jest on bowiem częścią człowieczeństwa.

Motyw choroby

W opowiadaniu pojawia się także motyw choroby. Lebrosso jest dotknięty nieuleczalnym trądem, przez co lokalna społeczność zamknęła go w wieży, by nie zaraził innych osób. Choroba nie tylko odbiera mu zdrowie i w dalszej perspektywie życie - ona także sprawia, że zostaje on odsunięty od innych, zepchnięty na margines społeczeństwa i nie jest w stanie w żaden sposób tego zmienić.

Motyw śmierci

Opowiadanie zawiera też motyw śmierci, która również dotyka każdego z bohaterów. Z powodu trądu umiera siostra Lebrosso, nauczyciel zaś traci w trzęsieniu ziemi całą swoją rodzinę. Każdy z bohaterów musi więc przeżyć odejście najbliższych mu osób oraz zmierzyć się z perspektywą własnej śmiertelności - zwłaszcza chory na trąd Lebrosso.

Motyw pielgrzyma 

Motyw pielgrzyma pojawia się w odniesieniu do bohaterów opowiadania - każdy z nich bowiem wędruje nieustannie przez życie, poszukując w nim sensu, wiary i odpowiedzi na swoje pytania. Wędrówka ta ma wyjaśnić im, jaki jest sens ich samotności oraz cierpienia, które cały czas im towarzyszy.


Przeczytaj także: Człowiek wobec cierpienia i śmierci w Wieży Gustawa Herlinga-Grudzińskiego

Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:12.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.