„Konrad Wallenrod” to powieść poetycka, która wyszła spod pióra Adama Mickiewicza i po raz pierwszy opublikowana została w roku 1828. Oznacza to, że jest to dzieło przynależące do epoki romantyzmu i w jakiś sposób realizujące założenia ówczesnego światopoglądu. „Konrad Wallenrod” charakteryzuje się więc złożoną problematyką, która porusza wiele istotnych w tamtych czasach zagadnień.
Przede wszystkim „Konrad Wallenrod” porusza tematykę niepodległościową. Utwór opisuje bowiem losy Litwy zniewolonej przez Krzyżaków, nieustannie przez nich atakowanej i nie będącej w stanie pokonać wroga. Jej jedyną nadzieją na zwycięstwo jest Konrad Wallenrod, który wniknął w szeregi Krzyżaków, został Wielkim Mistrzem Zakonu i sabotuje wszystkie jego działania. Mickiewicz czyni tu aluzje w stronę Polski zniewolonej w tamtym czasie przez zaborców. Ukazuje też, jak ważna dla narodu jest jego tożsamość oraz wolność i możliwość decydowania o swoim losie. Tworząc postać Konrada Wallenroda, daje także czytelnikom do zrozumienia, że odzyskanie wolności nie jest możliwe bez ogromnego poświęcenia jednostki, dzięki której naród ma szansę wyzwolić się spod wpływów najeźdźcy.
Inną częścią problematyki „Konrada Wallenroda” jest właśnie kwestia poświęcenia jednostki dla dobra ogółu. Zagadnienie to często pojawiało się w dziełach romantycznych, wierzono wówczas w konstrukcję bohatera romantycznego, który swoim działaniem ma uwolnić ojczyznę z rąk wroga. Autorzy ukazywali więc dylemat moralny, jakim jest osobiste szczęście jednostki wobec wolności całego narodu. Bohaterowie romantyczni, tacy jak Wallenrod, nieodmiennie ostatecznie poświęcali swoje życie dla narodu, rezygnowali z samych siebie, by inni mogli cieszyć się odzyskaną ojczyzną oraz wolnością.
Kolejnym istotnym zagadnieniem jest nieszczęśliwa miłość, kolejny popularny w romantyzmie motyw. Konrad Wallenrod zmuszony jest bowiem poświęcić dla dobra Litwy swoje małżeństwo z Aldoną, litewską księżniczką. Nie może bowiem zabrać jej ze sobą do zamku krzyżackiego, gdzie sprawuje funkcję Wielkiego Mistrza Krzyżaków. Musi on więc poświęcić tę miłość dla ojczyzny. Jest to przykład licznych realizacji niespełnionego uczucia, jakie często występowało w romantyzmie. Mickiewicz postawił przed swoim bohaterem dylemat - co jest dla niego ważniejsze, ukochana czy ojczyzna i jej wolność? Ostatecznie w przypadku Wallenroda wygrał obowiązek wobec ojczyzny, opuścił on swoją ukochaną i spędził swoje życie bez niej.
Mickiewicz rozpatruje też problematykę szlachetnej i uczciwej walki. Litwini nie są w stanie pokonać Krzyżaków w polu, nie dorównują im siłą militarną. Nie potrafią więc wygrać tej walki honorowo. Uciekają się więc oni do podstępu, jakim jest Konrad Wallenrod na pozycji Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego. Jego działania zapewniają im zwycięstwo w decydującej bitwie, czego nie byliby w stanie osiągnąć, walcząc uczciwie. Mickiewicz zastanawia się więc nad moralnym aspektem zasady mówiącej o tym, że cel uświęca środki. Wallenroda czyni zaś postacią niejednoznaczną, o której nie można stanowczo i bez wątpliwości powiedzieć, że jest on zdrajcą lub bohaterem narodowym. Autor zasiewa więc w czytelniku moralne wątpliwości co do działań Wallenroda i Litwinów, wskazuje jednak także, że nie mieli oni innej możliwości zakończenia krzyżackiej agresji na swoją ojczyznę.
Problematyka „Konrada Wallenroda” jest więc wyjątkowo złożona i skomplikowana. Porusza ona różne aspekty związane z moralnością ludzka i zmusza czytelnika do zastanowienia się nad dylematami, przed którymi stoją bohaterowie powieści. Dzieło realizuje też problematykę typową dla epoki romantyzmu.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:03.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.