Patriotyzm to postawa, która doczekała się wielu definicji i którą prawdopodobnie każdy rozumie inaczej. Najczęściej jest jednak określana jako miłość do ojczyzny i gotowość do pracy na rzecz jej dobra. Patriotyzm jest także motywem, który często pojawia się w literaturze, autorzy opisują różne postawy i zachowania z nim związane. Motyw ten pojawia się także w powieści poetyckiej Adama Mickiewicza zatytułowanej “Konrad Wallenrod”. Główny bohater, tytułowy Konrad, oraz jego żona, Aldona, całe swoje życie poświęcają idei patriotyzmu, kieruje ona ich czynami. Jednak czy miłość do ojczyzny, jaką prezentują bohaterowie utworu, wciąż jeszcze ma rację bytu we współczesnym świecie?
Konrad Wallenrod jest bohaterem, który dla ojczyzny zrobi wszystko. Mimo że został uprowadzony z Litwy przez Krzyżaków, gdy był jeszcze dzieckiem, to wciąż jest jej wierny i oddany. Jego uczucia podsyca stary śpiewak, Halban, który opowiada mu o ojczyźnie i śpiewa patriotyczne pieśni. Na ich podstawie Konrad buduje w sobie mocną narodową tożsamość związaną z Litwą i nie zmienia tego podejścia przez całe swoje życie. Dla Litwy oszukuje i kłamie Krzyżaków, poświęca też dla niej swoje małżeństwo z Aldoną, litewską księżniczką. Konrad opuszcza bowiem swoją żonę, by zostać Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego i z tej pozycji sabotować jego ataki na Litwinów.
W czasie ostatecznej bitwy Konrad zdradza własne wojska i opuszcza je w walce, w wyniku czego zakon przegrywa to starcie, a tożsamość Wallenroda zostaje odkryta. Krzyżacy skazują go na śmierć, on natomiast uprzedza ich i wypija truciznę. Dla ojczyzny poświęca więc absolutnie wszystko, co ma na tym świecie.
Jego żona, Aldona także dokonuje ogromnego poświęcenia dla Litwy. Mąż opuszcza ją, by bronić ich ojczyzny, na co ona godzi się i spędza resztę życie samotnie, jako pustelnica w wieży obok zamku krzyżackiego. W ten sposób chce być bliżej męża. Dla Aldony zatem patriotyzm także jest poświęceniem wszystkiego, co się kocha, by zapewnić ojczyźnie bezpieczeństwo. Ich postawa charakteryzuje się wiarą w wielkie i szlachetne czyny, poświęcenie jednostki oraz jej cierpienie dla dobra całego narodu. Wallenrod dodatkowo wierzy także w przekonanie, że cel uświęca środki, dlatego też na swojej drodze dokonuje wielu niemoralnych czynów w imię Litwy.
Sposób, w jaki Wallenrod i Aldona pojmują patriotyzm, jest dość skrajny i wymagający. W obecnych czasach nie jest już popularna postawa, można ją nazwać raczej anachroniczną. Nie wstępuje się już dziś w szeregi obcego wojska w celu dokonania jego sabotażu, nie kradnie się cudzej tożsamości i nie poświęca całego życia na służbę ojczyźnie w tak skrajny sposób. Wallenrod i Aldona dziś raczej spotkaliby się już z niezrozumieniem. Obecnie patriotyzm nie polega na wielkim zrywie jednostki, która dokonuje wspaniałego, przełomowego czynu, tylko raczej na wspólnej ciężkiej pracy całego narodu, w celu poprawienia jakości życia w danym kraju i zapewnieniu dobrobytu jego mieszkańcom.
Aktualnie nie trzeba poświęcić swojego życia w walce czy na samobójczej misji, by być dobrym patriotą, ale za to dużo znaczą działania dla lokalnej społeczności, uczciwa, codzienna praca, dbanie o przestrzeń wokół siebie i wiele innych, drobnych czynów, które pozornie nie wpływają na rzeczywistość, ale po czasie okazuje się, że mogą zmieniać jej kształt i sprawiać, że w danym kraju żyje się lepiej. Poświęcenie Aldony, która spędziła życie jako pustelnica, gdy jej mąż dowodził zakonem, dziś nie miałoby już takiego znaczenia, nie wpłynęłoby na nic.
Patriotyzm Konrada i Aldony uznać już więc można za przebrzmiały i niespełniający swojego zadania względem ojczyzny, która dziś ma już inne potrzeby. Ich postawy zdecydowanie mogłyby wzbudzać więcej zdziwienia niż zachwytu, minęły już bowiem czasy jednostek poświęcających się dla narodu. Dziś społeczeństwo pracuje razem nad tym, by każdemu żyło się dobrze i bezpiecznie. Jednak wciąż podziwiać można siłę charakterów Aldony i Konrada, którzy dla swojej ojczyzny oddali wszystko, co było im drogie.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.