Jaką prawdę o naturze ludzkiej człowiek uzmysławia sobie w obliczu cierpienia? Odpowiadając na to pytanie przywołaj postacie literackie, mitologiczne i biblijne.

Autorka opracowania: Marta Grandke.
Autor Biblia

Cierpienie jest nieodłączną częścią życia człowieka, towarzyszy mu ono już od zarania dziejów. Może być fizyczne, ale także dotykać sfery psychicznej i emocjonalnej. Wielokrotnie okazuje się, że w trakcie cierpienie człowiek odkrywa w sobie nieznane mu wcześniej aspekty własnej natury. Często staje się ono bowiem swego rodzaju testem, w trakcie którego człowiek dowiaduje się, kim tak naprawdę jest i na co go stać. Widoczne jest to w tekstach literackich, sięgających aż do czasów antycznych. Już bowiem w opowieściach mitologicznych pojawia się motyw cierpienia, z którego wyciągnąć można wnioski odnośnie ludzkiej natury. W obliczu cierpienia człowiek odkrywa bowiem prawdziwe oblicze swojej natury. Zobaczyć to można w micie o Prometeuszu, w biblijnej przypowieści o Hiobie oraz w dziele Gustawa Herlinga-Grudzińskiego zatytułowanej „Inny świat”.

Mit o Prometeuszu opowiada historię stworzenia pierwszych ludzi i wykradnięcia bogom ognia. Prometeusz tchnął życie w ludzkość, jednak okazała się ona słaba i krucha. By ją wzmocnić, tytan zdecydował się ukraść Zeusowi ogień. Nie spodobało się to Zeusowi, który ludzkości się obawiał, a ogień uważał za boską własność. Postanowił więc ukarać Prometeusza za jego zuchwałość. Przykuł go do skał Kaukazu, gdzie codziennie orzeł wydziobywał mu wątrobę i codziennie odrastała ona na nowo.

W obliczu tego cierpienia okazało się, że Prometeusz cechuje się niezwykle silną naturą. Znosił on cierpliwie swoje męki, cierpiąc w imię ludzkości, która była jego dziełem i którą ukochał ponad wszystko inne. Odkrył, że jest dla niej w stanie znieść ból i upokorzenie, a wszystko to po to, by ludzie mogli się rozwijać i stawać się silniejsi. Historia ta pokazuje, że w naturze ludzkiej leży skłonność do poświęceń i obrona osób, które się kocha, a wszystko to reprezentowane było przez Prometeusza. Był on przykładem niezwykłej siły, cierpliwości oraz woli, która trzymała go przy życiu i przy jego celach.

Inny przykład bohatera cierpiącego to Hiob, znany z Biblii i przypowieści o swoim nieszczęściu. Hiob stał się bowiem obiektem zakładu między Bogiem a szatanem. Miały na niego spadać liczne problemy i tragedie, a wszystko to, by sprawdzić, jak mocna jest wiara Hioba i jak wiele dramatów on w swoim życiu wytrzyma, zanim załamie się i wyprze Boga. Hiob był dość majętnym mężczyzną z liczną rodziną, który cieszył się dobrym zdrowiem. W ramach wspomnianego zakładu Bóg sprawił, że dzieci Hioba zmarły, stracił on swój majątek, żona opuściła go, a sam Hiob zachorował na trąd, co sprawiło, że stał się wyrzutkiem społeczeństwa.

Hiob jednak ani przez chwilę nie zwątpił w Boga oraz w jego mądrość. Był bowiem przekonany, że wszystko to jest elementem planu bożego i cierpliwie znosił kolejne tragedie. Ostatecznie wiara Hioba została wynagrodzona - Bóg obdarzył go nowym majątkiem i rodziną oraz uzdrowił go. Historia Hioba pokazuje, że nawet w obliczu cierpienia człowiek charakteryzuje się olbrzymią siłą charakteru, a jego wiara jest czymś, czym trudno jest zachwiać. Hiob może być przykładem dla wszystkich wierzących, a jego siła woli jest czymś godnym naśladowania. Hiob do samego końca pozostał bowiem wierny swoim ideałom. Nie zwątpił w Boga, którego kochał ponad wszystko inne. Jego natura okazała się być po prostu niezłomna.

Cierpieniu poddani byli także bohaterowie powieści Herlinga- Grudzińskiego pod tytułem „Inny świat”. Opowiada ona o więźniach osadzonych w radzieckich łagrach, w których traktowano ich w wyjątkowo okrutny i brutalny sposób. Osadzeni zmuszani byli do niewolniczej pracy ponad siły w niebezpiecznych warunkach, nie zapewniano im odpowiednich warunków życia, głodowali, nie mieli także dostępu do opieki medycznej. Wszystko to składało się na ogrom przeżywanego przez nich cierpienia, które wielokrotnie prowadziło do śmierci więźniów.

Herling-Grudziński w swojej powieści stawia tezy o naturze ludzkiej i co się z nią dzieje pod wpływem męki i cierpienia. Autor uważa bowiem, że w obliczu takiego nieszczęścia człowiek często załamuje się i przestają go obchodzić jakiekolwiek wyższe ideały. Skupia się on tylko na próbie przetrwania i na jakimkolwiek ulżeniu sobie w cierpieniu. Stara się więc za wszelką cenę zdobyć jedzenie, uniknąć ciężkiej pracy czy bicia. Nie myśli o moralności ideałach, o zasadach przyzwoitości czy dobrych manierach. Tekst Herlinga-Grudzińskiego ukazuje więc mroczne aspekty ludzkiej natury, jakie w człowieku wyzwala ogromne cierpienie. Nie zawsze ból uszlachetnia bowiem ludzki charakter. 

Na podstawie podanych przykładów z literatury widać, że cierpienie ujawnia wiele prawd o ludzkiej naturze. Może ono spowodować, że dany człowiek szlachetnie się poświęci dla swojej wiary czy ideałów, że będzie on wzorem do naśladowania, a cierpienie wzmocni pozytywne aspekty jego charakteru. Może się jednak także okazać, że cierpienie wydobędzie z człowieka jego najgorsze cechy i sprawi, że skupi się on jedynie na przetrwaniu okrucieństwa czy bólu, jakiego doświadcza i będzie chciał go unikać za wszelką cenę.


Przeczytaj także: Hiob - charakterystyka

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.