W epoce romantyzmu autorzy wiele inspiracji czerpali z szeroko pojętej ludowości. Twórcy zafascynowani byli bowiem ludową moralnością, a także opowieściami i obyczajami zaczerpniętymi z folkloru. W ten sposób w utworach romantycznych pojawia się wiele elementów fantastycznych, bezpośrednio wywodzących się właśnie z ludowych opowieści. W tekstach tej epoki roi się więc od zjaw, nimf, duchów, diabłów i innych fantastycznych wytworów wyobraźni. Ma to także miejsce w słynnym dramacie Juliusza Słowackiego, zatytułowanym „Balladyna”. Słowacki stworzył w nim bowiem dwa przeplatające się ze sobą światy - fantastyczny i realistyczny.
Fantastyka w „Balladynie” składa się z wielu bardzo rozbudowanych elementów. Na niej opiera się duża część świata przedstawionego - Słowacki do swojego dramatu wprowadził bowiem wielu nadnaturalnych bohaterów, takich jak nimfa Goplana i jej słudzy - Skierka i Chochlik.
Działania królowej jeziora Gopło i jej skrzatów mają ogromny wpływ na świat ludzi, który funkcjonuje obok nich. Goplana bowiem zakochuje się w Grabcu, który jest z kolei związany z tytułową i główną bohaterką - Balladyną. Zazdrosna nimfa zaczyna więc snuć swoje intrygi. To przez czary jej poddanego - Skierki - Kirkor zakochuje się zarówno w Balladynie, jak i w Alinie i nie jest w stanie wybrać swojej narzeczonej, przez co siostry rywalizują, zbierając maliny. To ona zmienia pod wpływem złości Grabca w wierzbę płaczącą, dzięki czemu staje się on świadkiem morderstwa Aliny.
Goplana jest potężną istotą, której podlega cała przyroda (wraz z nią świat budzi się z zimowego snu i nastaje wiosna) oraz świat ludzi, w który nimfa decyduje się ingerować z miłości do zwykłego człowieka. Ludzie szybko stają się ofiarami potężnej królowej jeziora, a jej działania sprowadzają na nich nieszczęście. W licznych knowaniach królowej Gopła pomagają dwa niezwykłe stworzenia - Skierka i Chochlik. To ich czary - wykonywane na polecenie Goplany - mieszają ludziom w głowach. Chochliki są swego rodzaju pomostem między Goplaną a ludźmi, realizują one jednak tylko interes nimfy.
Świat fantastyki ma więc głęboki wpływ na świat rzeczywisty i ujawnia wszystkie jego wady i problemy. Gdy tylko nadnaturalne istoty zaczynają na niego wpływać, wszystko traci swój naturalny porządek i zaczyna się psuć. Wnioskować z tego można, że rzeczywistość ma swój pewien odwieczny i nadany jej porządek, którego nie powinno się zakłócać z egoistycznych pobudek, tak jak zrobiła to nimfa Goplana.
Goplana ostatecznie opuszcza świat ludzi i przestaje mieszać w ich losach. Mimo swoich niezwykłych mocy nie udało jej się związać z Grabcem, a jej czyny doprowadziły do licznych morderstw i tragedii. Nieświadomi działań Goplany ludzie stawali się elementami jej intryg i planów, które miały zapewnić jej miłość Grabca. Ostatecznie Goplana odlatuje z kluczem żurawi, a przed swoim odejściem powierza jeszcze ludzkie losy w ręce Boga, który ma uporządkować wszystko to, co nimfa swoim działaniem naraziła na zniszczenie.
W ten sposób elementy fantastyki ustępują wierze w Stwórcę, który jako jedyny potrafi naprawić świat i wyprostować błędy popełnione przez ludzkość. Fantastyka w tym momencie służy zatem jako pretekst do ukazania bożej mocy i mądrości oraz tego, że to wiara jest jedyną drogą i źródłem sprawiedliwości. Wraz z odejściem Goplany znika także cały fantastyczny świat wykreowany przez Słowackiego, a rzeczywistość może wówczas wrócić do normy.
Fantastyka odgrywa więc bardzo ważną rolę w „Balladynie” Juliusza Słowackiego i stanowi ogromną część wykreowanego przez niego świata przedstawionego. Uosabia ją nimfa Goplana i jej słudzy, Skierka i Chochlik. Świat fantastyczny miesza się z realnością i wpływa na nią, jednak tylko w negatywny sposób. Fantastyczne elementy sprawiają, że z ludzi wydobywa się to, co jest w nich najgorsze. Wszystko to dzieje się dlatego, że nimfa wodna pokochała zwykłego człowieka. Ostatecznie świat fantastyczny w „Balladynie” odchodzi i znika, zostawiając rzeczywistość w rękach sprawiedliwego Boga.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:03.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.