W dramacie “Dziady” pióra Adama Mickiewicza wyróżnić można dwa ważne monologi Konrada - Małą oraz Wielką Improwizację. Mała Improwizacja stanowi swego rodzaju wstęp do kolejnego monologu wygłoszonego przez głównego bohatera, czyli Konrada/Gustawa. W tym monologu Konrad jawi się jako samotny poeta, jest on pełen twórczej potęgi, nie potrafi on jednak do końca świadomie nią kierować i formować myśli, które chciałby przekazać światu. Jest ona także wstępnym przedstawieniem i zobrazowaniem losu, jaki spotkał naród polski z rąk imperium rosyjskiego.
Mała Improwizacja utrzymana jest w duchu poezji tyrtejskiej, wzywającej do walki o wolność zniewolonej przez zaborców ojczyzny. Powinna ona być prowadzona nawet na śmierć i życie, ponieważ gra toczy się o najwyższą stawkę - o wolność ojczyzny. Konrad swoją mowę wygłasza pod wpływem natchnienia, przepełnia go miłość do rodzinnego kraju, jest on nie tylko poetą, ale także patriotą.
Cały monolog rozpoczyna tak zwana pieśń zemsty, w której Konrad deklaruje chęć odwetu na zaborcy i rzuca także wyzwanie w twarz samego Boga. Bohater oświadcza bowiem, że zemsty swojej dokona nawet bez bożej pomocy. Jest to wyraz buntu, przekonania o własnej mocy oraz świadectwo tego, że Konradowi ciężko było pojąć, jak Bóg mógł pozwolić, by jego ojczyzna znalazła się w okrutnej niewoli.
Konrad rodzi się tu jako natchniony poeta, ale też jako bojownik o wolność, świadomy tego, że jest jednostką wybitną, potrafiącą zmieniać rzeczywistość. Mała Improwizacja jest zapowiedzią profetyzmu Konrada, jego zdolności widzenia przyszłych wydarzeń. W trakcie jej wygłaszania staje się on prorokiem, który widzi przyszłość swojego kraju. Konrad w ten sposób staje się kimś wyjątkowym, ma dostęp do wiedzy, której nigdy nie pozna przeciętny człowiek.
W ten sposób autor podkreślił fakt, jak niezwykłą osoba jest główny bohater. Został on wybrany i obdarzony darami, które wynoszą go ponad społeczeństwo i sprawiają, że może on podjąć się trudnej misji, jaką jest uratowanie Polski. Konrad jednak dopiero dojrzewa do bycia niezwykłym bohaterem, wciąż jeszcze nie do końca panuje nad swoją mocą twórczą i potrafi przekazywać swoje myśli innym ludziom. Dopiero ma się on stać duchowym przewodnikiem całego narodu.
Konrad w trakcie wygłaszania mowy zmienia się w orła, który unosi się nad ludźmi. Orzeł oznacza w tym przypadku wzniesienie się ponad społeczeństwo i moc dostrzegania przyszłych wydarzeń, niedostępnych dla zwykłych ludzi. Orzeł symbolizuje także wolność i waleczność, czyli cechy, którymi we własnym mniemaniu odznacza się Konrad. Gdy unosi się on nad światem jako orzeł, stara się rozpoznać wszystkie jego tajemnice, niestety - umykają mu one.
W pewnym momencie świat Konrada zostaje zakryty przez ogromnego kruka, który z kolei symbolizuje carat i to, w jaki sposób imperium rosyjskie zagarnęło polskie i sprawiło, że kraj ten zniknął z map świata. Kruk symbolizuje także wszystkie kłopoty i nieszczęścia, jakie zabory sprowadziły na Polskę i Polaków, nie pozwalając im na spokojną egzystencję. Kruk symbolizować także może strzeżone tajemnice, do których Konrad nie powinien mieć dostępu. Jest on także ostatnim elementem widzenia bohatera i kończy on jego mowę. Kruk symbolizuje więc zagrożenie, coś tak ogromnego, że na horyzoncie brakuje miejsca na inne elementy.
Mała Improwizacja wprowadza więc odbiorcę do koncepcji Konrada jako natchnionego wieszcza, wybitnej jednostki, której zadaniem jest walka o wolność ojczyzny. Ukazany jest on jako niezwykły poeta, który widzi więcej i więcej też rozumie, co zawdzięcza swojej niezwykłej wrażliwości. Improwizacja jest ona również mową zachęcającą jego rodaków do walki o ojczyznę, mobilizującą ich do odzyskania jej wolności, nawet jeśli oznaczać to ma odwrócenie się od Boga i śmierć. Polacy - których reprezentuje Konrad - są tu zobrazowani jako orzeł, ptak symbolizujący godność i wolność. Są więc oni narodem wspaniałym, dokonującym niezwykłych czynów. Carat to z kolei kruk, ptak kojarzony z rzeczami niebezpiecznymi i niepokojącymi. Kruk stojący na drodze orła jest symbolem tego, jak Rosja zniewoliła Polskę i uniemożliwiła jej spokojny rozwój oraz zwyczajnie wymazała ją z mapy świata przy pomocy dwóch innych krajów.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:02.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.