„Lilla Weneda” to dramat autorstwa Juliusza Słowackiego, który został napisany w 1839, wydany rok później. Opowiada historię Wenedów i Lechitów, którzy walczą ze sobą o ziemie i władzę. Utwór stylizowany jest na opowieść mitologiczną, a inspirowany mitologiami nordyckimi, celtyckimi i słowiańskimi.
Dramat romantyczny to gatunek, który został stworzony w epoce romantyzmu. Miał być odpowiedzią na dramat antyczny, którego zasady były niezmienne od wieków. Dramat romantyczny nawiązuje do utworów Williama Szekspira oraz melodramatu.
W dramacie romantycznym nie występowała zasada trzech jedności. Między kolejnymi scenami nie było związku przyczynowo-skutkowego, a akcja mieszała się i powracała do porzuconych wątków. Interpretacja poszczególnych fragmentów była dowolna i pozostawiała czytelnikowi duże pole do manewru.
Dramat romantyczny łączył ze sobą cechy liryki i epiki. Wplatano w niego także inne gatunki literackie, np.: balladę czy pieśń. Wątki poboczne występowały obok głównego, a dzieło nie musiało zwierać się w pięciu aktach. Łączono ze sobą tragedię i komizm oraz patos z groteską. Wątki realistyczne i fantastyczne występowały obok siebie.
„Lilla Weneda” to dramat romantyczny, który zawiera w sobie prawie wszystkie cechy tego podgatunku. Juliusz Słowacki nie zastosował się do zasady trzech jedności. Akcja utworu dzieje się w ciągu kilku dni – przynajmniej w ciągu trzech, ponieważ tak głosi przepowiednia Rozy i Gwalberta. Wydarzenia dzieją się w różnych miejscach – na polach bitwy, w pustelni Gwalberta, w zamku Lecha i Gwinony, w królestwie Wenedów czy w grocie, w której Roza ma objawienia i widzenia. „Lilla Weneda” jest również przełamana pod względem jedności akcji – w dramacie występują wątki główne i poboczne.
Wątki przeplatają się ze sobą i nie występują po kolei. Nie łączą się ze sobą w sposób przyczynowo-skutkowy. „Lilla Weneda” jest napisana częściowo w sposób liryczny, rymowany, a częściowo ma cechy epiki – niektóre sceny nie są rymowane. Występują motywy baśniowe i fantastyczne – akcja dzieje się w okolicach jeziora Gopło, a Roza przepowiada przyszłość narodu Wenedów oraz swojej siostry. W dramacie połączono ze sobą tragedię i komizm. Tragedia przegranej Wenedów i śmierci Lilli połączona jest z groteskową postacią Ślaza i mocno przerysowanej Gwinony oraz Lecha.
Jedyną cechą dramatu antycznego, która została zastosowana w „Lilli Wenedzie” jest klasyczny układ pięciu aktów. Ta zasada nie została złamana w utworze Słowackiego. Nawet sam podtytuł sugeruje ilość aktów – „Tragedia w pięciu aktach”.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.