Opowiadanie porusza tematykę bliską wszystkim Polakom, żyjącym w zniewolonej ojczyźnie. Przez ponad sto lat zaborów, powstawały różne koncepcje odzyskania niepodległości. Prus skoncentrował się na gniewie i chęci zemsty, które towarzyszyły upokorzonym Polakom.
W opowiadaniu ukazał trzy różne postawy, które można odnieść do kolejnych epok literackich. Goldberg był romantykiem. Idealizował walkę zbrojną, mimo że brakowało ludzi i pieniędzy, aby zrealizować jego plany. Uważał, że należy posunąć się nawet do niegodziwych czynów. W jego postawie można dopatrywać się echa mickiewiczowskich „Dziadów”, a dokładniej „Pieśni zemsty”, wygłoszonej przez Konrada („Zemsta na wroga, z Bogiem i choćby mimo Boga”).
Postawa Czerskiego jest silnie związana z pozytywistycznymi hasłami pracy organicznej i pracy u podstaw. Jan był przekonany, że tylko rozwój jest w stanie dać Polakom wolność. Uważał, że najważniejsze powinny być pracowitość, mądrość i cnota, których nie da się osiągnąć bez wysiłku. Prus wyraźnie sprzyja poglądom Czerskiego, ponieważ w wizji przyszłości Polski, ukazał ich realizację. Dzięki ciężkiej pracy, ojczyzna stała się prawdziwą potęgą, wyznaczającą kierunek rozwoju cywilizacji.
Poglądy Milera są najmniej realistyczne ze wszystkich. Mężczyzna dopatrywał się ratunku w metafizyce, był zdolny nawet zaprzedać duszę, żeby uratować ojczyznę. Jego postawa przypomina poglądy modernistów. Miler nie miał żadnego planu działania. Pogrążał się w przygnębiających rozmyślaniach na temat własnej niemocy, podobnie jak dekadenci. Otrzeźwiła go dopiero wizja, związana z Ahamkarą, przez co zaczął sprzyjać poglądom Czerskiego.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.