Powieść Stefana Żeromskiego „Przedwiośnie” ukazała się w 1924 roku, czyli zaledwie kilka lat po odzyskaniu niepodległości przez Polskę. Na pierwszy plan wysuwają się więc wątki polityczne. Autor wyrażał troskę o przyszłość ojczyzny, która musiała odrodzić się po ponad stu latach niewoli. Wielu bohaterów powieści to prawdziwi patrioci, dla których Polska znajduje się na pierwszym miejscu. Patriotyzm jest postawą szacunku, umiłowania i oddania swojej ojczyźnie. Wiąże się z gotowością do poświęcenia dla jej dobra.
Główny bohater, Cezary Baryka, był synem polskiego małżeństwa, ale początkowo czuł się Rosjaninem, ponieważ urodził się i wychował w mieście Baku. Otaczali go jednak patrioci, których początkowo krytykował i odrzucał. Czarek potrzebował czasu, aby ukształtować swoją świadomość narodową i własny światopogląd, niezależny od opinii innych. Jego ojciec, Seweryn Baryka, był przywiązany do ojczyzny. Spędził wiele lat w Rosji, ze względu na karierę urzędniczą, ale zawsze czuł się Polakiem.
Wizja ojczyzny starszego z Baryków ukształtowała się głównie na podstawie literatury, dlatego nie była zbyt realistyczna. Pamiętnik z czasów powstania listopadowego był dla niego wręcz świętym przedmiotem. Seweryn był bardzo rozczarowany, gdy dostrzegł, że jego syn chętniej mówi po rosyjsku, niż po polsku. Ostatecznym aktem oddania było przejście na stronę polskich legionów podczas I wojny światowej. Seweryn nie potrafił strzelać do swoich rodaków. Udało mu się wrócić do rodziny w Baku, ale nakłonił syna do wyjazdu do Polski. Powrót do ojczyzny stał się obsesją Seweryna. Chociaż dokuczał mu uraz głowy, odniesiony podczas wojny, nie poszedł do lekarza, aby odłożyć pieniądze na wyjazd. Nie zdołał jednak spełnić swojego marzenia. Zmarł niedaleko polskiej granicy i tam został pochowany.
Matka Cezarego, Jadwiga Baryka z Dąbrowskich, również była patriotką. Musiała wyjechać do Rosji, aby towarzyszyć mężowi, ale przez całe życie tęskniła za Polską. Chociaż mieszkała w pięknym miejscu, jej zdaniem, Baku nie dorównywało rodzinnym Siedlcom. Podobnie jak mąż, Jadwiga idealizowała ojczyznę.
Kolejnym patriotą, którego spotkał Cezary, był Szymon Gajowiec. Mężczyzna w młodości zakochał się w Jadwidze, ale był zbyt ubogi, żeby ją poślubić. Nigdy nie założył własnej rodziny i całkowicie poświęcił się pracy na rzecz Polski. Zajmował wysokie stanowisko w Ministerstwie Skarbu. Chciał kształtować nową ojczyznę, jego zdaniem, kluczem do odrodzenia były systematyczne, przemyślane reformy. Opowiadał Cezaremu o Marianie Boguszu, Stanisławie Krzemińskim i Edwardzie Abramowskim. Ich felietony ukształtowały go na patriotę. Bohater pisał też książkę na temat Polski, w czym pomagał mu Baryka. Gajowiec nie zrażał się krytyką, skierowaną w polski rząd. Uważał, że obecną sytuację można porównać do przedwiośnia, okresu przejściowego. Wierzył, że Polska się odrodzi i rozkwitnie, jak wiosenna przyroda.
„Przedwiośnie” można określić mianem „powieści patriotycznej”. Żeromski przedstawił w powieści realistyczny obraz odrodzonej Polski. Odzyskaniu niepodległości towarzyszyła euforia, ale też obawy. Po ponad stu latach zaborów, Polska była wyniszczona. Do przetrwania konieczne były zmiany, których wprowadzanie okazało się przysparzać trudności. Żeromski opisał w powieści dwie koncepcje odrodzenia kraju. Pierwsza z nich opierała się na systematycznych reformach, a do jej zwolenników należał Szymon Gajowiec. Komuniści z kolei, uważali że konieczna jest rewolucja, na skutek której władzę w kraju przejmą robotnicy. Autor przedstawił mocne i słabe strony obydwu koncepcji. Wyraził przekonanie, że nie należy kierować się populistycznymi hasłami, ale dobrem ojczyzny.
Cezary Baryka wiele przeszedł, ale dzięki swoim doświadczeniom, dojrzał i ukształtował własny światopogląd. Zaczął doceniać znaczenie ojczyzny w życiu człowieka. Nie był zadowolony z sytuacji panującej w Polsce, ale nie zamierzał pozostać na nią obojętny. Był gotowy działać i przyjmować odpowiedzialność, a nie tylko naśladować innych. W ostatniej scenie, odłączył się od demonstracji, czym udowodnił, że nie jest już ślepo zapatrzony w komunistyczne ideały, ale chce działać dla dobra ojczyzny.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:23:59.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.