Ra­port o sta­nie wo­jen­nym - opracowanie

"Raport o stanie wojennym" autorstwa Marka Nowakowskiego pierwotnie został wydany w Instytucie Literackim w Paryżu w latach 1982-1983.

Opowiadania w zbiorze rzucają światło na rzeczywistość Polski po 13 grudnia 1981 roku, kiedy to obywatele doświadczali ogromnych ograniczeń w zakresie wolności obywatelskiej. Nie wolno było wychodzić na ulicę między godziną 22 a 6 rano, a patrol policyjny mógł zarządzić areszt lub nałożyć poważne kary za przemieszczanie się. W swoim raporcie Nowakowski przybliżał na bieżąco aktualną sytuację, ukazując światu szybko zmieniającą się sytuację w kraju. Ograniczenia te wiązały się również z represjami, a społeczeństwo było wówczas zamknięte w granicach, doznając terroru zarówno fizycznego, jak i ekonomicznego. Ludzie musieli w tym czasie skupić się na przeżyciu i zapewnieniu bytu swoim rodzinom, co powodowało, że niewielu myślało wówczas o walce przeciwko władzy.

Nowakowski w swoim podejściu do opisu sytuacji w kraju starał się spojrzeć na nią z różnych perspektyw, uwzględniając zarówno zwykłych obywateli, jak i różne grupy społeczne, od robotników po działaczy czy dzieci. Co istotne, autor dostrzegał również trudności, z jakimi borykali się funkcjonariusze, którzy również byli jedynie trybikami w maszynie propagandowej.