„Raport o stanie wojennym” to zbiór opowiadań autorstwa Marka Nowakowskiego. Porusza wiele politycznych aspektów oraz przedstawia rzeczywistość podczas stanu wojennego, jaki został wprowadzony w Polsce 13 grudnia 1981 roku. Z tego powodu pierwotnie to dzieło nie mogło się ukazać w ojczyźnie pisarza i wydano je w Paryżu, w Instytucie Literackim. Zbiór tekstów otwiera opowiadanie zatytułowane „Stan wojny”.
Tytuł tego opowiadania w przewrotny sposób nawiązuje do tematyki całego tomu, czyli do wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Sam tekst z kolei znalazł się na jego początku, by nadać mu określoną konwencję, w której autor nadaje kolejnym opowiadaniom specyficzny tom i ukazuje codzienne życie w kraju jako nieomal wojnę i walkę o przetrwanie. „Stan wojny” przedstawia sylwetki młodych żołnierzy, którzy pilnują wejścia do huty i ogrzewają się przy koksowniku. Dołącza do nich starsza kobieta. Lituje się ona nad młodymi mężczyznami, w których także widzi ofiary okrutnego systemu, takie same jak po stronie cywilnej. Żołnierz odpędza od siebie tę myśl, nie chcąc przyjąć do wiadomości, że on także jest czyjąś ofiarą.
Takie zarysowanie postaci w opowiadaniu „Stan wojny” sprawia, że autor od razu uświadamia czytelnika, w jaki sposób postrzega obie strony konfliktu, w jakim znalazło się polskie społeczeństwo w grudniu 1981. W jego przekonaniu winna jest tu władza, nie zaś pojedyncze osoby, które nagle musiały na przykład zacząć prześladować swoich rodaków. Nowakowski wychodził zatem w swoich tekstach z dość niepopularnego wówczas wśród społeczeństwa przekonania.
Umiejscowienie opowiadania „Stan wojny” na początku dzieła ma swoje uzasadnienie także w chronologii. Jego akcja ma bowiem miejsce zaledwie trzy dni po wprowadzeniu stanu wojennego, zatem rozgrywa się najwcześniej ze wszystkich opisywanych przez autora wydarzeń. Wydarzenia przytoczone przez niego pozwalają także czytelnikowi odnaleźć się w pierwszych emocjach i odczuciach, jakie towarzyszyły społeczeństwu w tych bardzo trudnych dla niego momentach.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.