„Fantazy” to dramat pisany wierszem autorstwa Juliusza Słowackiego. Opowiada on o zaręczynach tytułowego Fantazego Dafnickiego z Dianą. Małżeństwo to ma uratować rodziców dziewczyny przed bankructwem, jednak ona nie kocha mężczyzny, za którego ma wyjść. Dawniej zaręczona była bowiem z Janem, uczestnikiem powstania listopadowego. Słowacki w swoim dziele wykorzystał wiele motywów literackich.
Spis treści
Najważniejszym elementem dzieła jest motyw małżeństwa, do jakiego ma dojść między Fantazym a Dianą. Nie jest to jednak związek oparty na miłości, lecz na chłodnej kalkulacji. Fantazy postanawia, że Diana zostanie jego żoną, natomiast rodzice dziewczyny widzą w tym kontrakcie korzystną okazję. Są bowiem pogrążeni w długach i stoją na skraju bankructwa. Taki zięć jak Fantazy byłby dla nich wybawieniem, dlatego nieustannie naciskają na dotrzymanie kontraktu i ślub. Ich przeciwieństwem jest Major, który pragnie ponownie złączyć Dianę i Jana, swego towarzysza. Diana z kolei doskonale rozumie, że jest Fantazemu zwyczajnie sprzedawana, co ją oburza. Małżeństwo jest zatem dla jednych rozwiązaniem, dla drugich problemem, ale bez wątpienia budzi u wszystkich żywe emocje.
W tekście pojawia się też motyw miłości romantycznej, która łączy Jana i Dianę. Jest on przeciwstawiany namiętności, jaką żywią do siebie Fantazy i Idalia, a także propozycji małżeństwa, jaką Fantazy przedstawia Respektom, którzy próbują sprzedać mężczyźnie córkę ze względu na długi. Miłość romantyczna, prosta i szlachetna, charakteryzująca relację Diany i Jana, jest ukazywana jako wartość najwyższa, o którą warto walczyć. Jest ona przeciwstawiana interesowności i żądzy i na ich tle wypada najlepiej.
Słowacki wykorzystał też motyw długu, jaki ciąży nad Respektami. Ponieważ stoją oni na skraju bankructwa, nie cofną się przed niczym, co może ich uratować. Są nawet gotowi sprzedać rękę swojej córki Fantazemu i starają mu się przypodobać, by nie zrezygnował z małżeństwa. Dług jest dla nich największym problemem, dlatego nie cofną się przed niczym, by podnieść poziom życia i uwolnić się od należności. Pokazuje to chciwość i interesowność Respektów.
W dramacie Słowacki umieścił też motyw śmierci. Dotyczy on przede wszystkim Majora, który zostaje ranny w pojedynku; Fantazy pragnie z kolei popełnić samobójstwo wraz z Idalią. Śmierć Majora staje się dla niego sposobem wymuszenia na żywych dotrzymania obietnicy i pobłogosławienia związku Diany i Jana, zaś zapowiedziane samobójstwo Fantazego i Idalii pozostaje powstrzymanym gestem.
„Fantazy” to dzieło, w którym pojawia się motyw tajemnicy. Dotyczy on przede wszystkim uczucia, jakie łączy Dianę i Jana. Nie zdradzają go nikomu, zwłaszcza że ręka Diany zostaje obiecana Fantazemu.
Słowacki używa też motywu Sybiru i powstania listopadowego, w którym uczestniczył Jan. To przywołanie historii ojczyzny, która zniknęła z map Europy.
W dramacie widoczny jest motyw pojedynku, jaki mają stoczyć Fantazy i Major. Ten drugi zostaje w nim ranny, a przed śmiercią prosi jeszcze o zerwanie kontraktu dotyczącego małżeństwa Fantazego i Diany.
Aktualizacja: 2025-11-06 17:08:55.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.