„Barbara Radziwiłłówna” to klasycystyczny dramat autorstwa Alojzego Felińskiego, który po raz pierwszy opublikowano w 1820 roku. Opowiada o małżeństwie Zygmunta Augusta z Barbarą Radziwiłłówną, jej koronacji na królową Polski, a następnie o jej śmierci. W dziele Feliński wykorzystał wiele motywów literackich.
Spis treści
Ponieważ dramat dotyczy osoby króla polskiego, w utworze pojawia się motyw władzy. Mimo że leży ona w rękach Zygmunta Augusta, władca jest jednak na wiele sposobów ograniczany, między innymi przez sejm i senat. Wiele osób nieustannie próbuje wywrzeć wpływ na króla, by osiągnąć konkretne cele, czy to własne, czy związane z dobrem Królestwa Polskiego. Królowa Bona Sforza nie dzierży władzy oficjalnie, ale wykorzystuje swoje wpływy, by kierować synem i oddziaływać na jego decyzje. Król August staje się zatem obiektem wielu intryg i spisków ze względu na władzę, do której ma dostęp, oraz możliwości, jakie ona daje.
W dramacie wykorzystany został także motyw miłości między Zygmuntem Augustem a Barbarą Radziwiłłówną. Pragną oni być razem, lecz inni sądzą, że tylko ich rozwód może uratować Polskę. Jest to zatem miłość tragiczna, trwająca wbrew przeciwnościom, pozbawiona wsparcia i traktowana przez otoczenie jak problem. Nawet gdy wydaje się, że wszystko zmierza w dobrą stronę, a Barbara zostaje zaakceptowana przez senat jako królowa Polski, miłość jej i Augusta nie ma szans na przetrwanie. Barbara ginie bowiem otruta przez własną teściową, Bonę Sforzę, która małżeństwo syna uważała za problem do rozwiązania.
Ze względu na tematykę dramatu pojawia się w nim także motyw zdrady. Dotyczy on wielu aspektów: zdrady kraju, której dopuszczają się bohaterowie, działając w imię — ich zdaniem — dobra państwa, oraz zdrady osobistej. Zygmunt August zostaje zdradzony przez własną matkę, która wydaje rozkaz otrucia jego żony. Zdrada jest tu narzędziem do osiągania własnych celów, gdy nie da się ich osiągnąć inną drogą.
W dziele narasta konflikt między poszczególnymi stronnictwami, dlatego obecny jest też motyw wojny i konfliktu. Zygmunt August musi mierzyć się z politycznymi przeciwnikami, którzy pragną doprowadzić do jego rozwodu z Barbarą. Nie chce do tego dopuścić, w wyniku czego kraj znajduje się u progu buntu i wojny domowej. Ostatecznie senat uznaje Barbarę za królową Polski, co zażegnuje widmo walki.
Feliński wykorzystuje także motyw śmierci. Na końcu dzieła ginie sama Barbara Radziwiłłówna, najprawdopodobniej otruta przez Bonę. Śmierć przychodzi do niej w chwili, gdy osiąga swój cel, czyli zostaje królową Polski.
W dramacie pojawia się również motyw patriotyzmu. Poszczególni bohaterowie odmiennie interpretują to pojęcie i działają w różny sposób w imię dobra państwa. Patriotyzm stanowi ważny aspekt podejmowanych decyzji i sporów.
Aktualizacja: 2025-11-04 17:16:36.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.