„Podróże z Herodotem” to literacki reportaż Ryszarda Kapuścińskiego. Wydano go w 2004 roku, a jego treść dotyczy licznych podróży do Azji i Afryki, które Kapuściński odbył, pracując jako reporter. W tych wyprawach towarzyszyła mu lektura „Dziejów” Herodota. Pisarz zagłębiał się w dzieje antycznego świata i równocześnie obserwował przemiany, jakie zachodziły w świecie współczesnym. W dziele Kapuściński wykorzystał wiele ciekawych motywów literackich.
Spis treści
Najważniejszy w dziele Kapuścińskiego bez wątpienia pozostaje motyw podróży. To właśnie na nich opiera się cały tekst, ponieważ pisarz opisuje swoje podróże do Azji i Afryki, przeplatając je z refleksjami dotyczącymi otaczającego go świata. Kapuściński odwiedza takie kraje jak Indie, Chiny, Kongo, Etiopia czy Algieria. Różnią się one od Polski, ale tę inność pisarz odczuwa już w Europie, kiedy podczas podróży do Indii trafia do Rzymu. Poznaje wtedy różnicę między sowiecką Polską a demokratycznym Zachodem. Podróże uświadamiają Kapuścińskiemu, jak niewiele wie o świecie i jak ogromną przeszkodą w jego poznawaniu jest bariera językowa, której doświadcza już w Indiach.
W poznawaniu świata istotny jest motyw władzy. To o nią walczą ludzie na całym świecie; jest ona powodem zamachów stanu, krwawych przewrotów, a także wojen toczonych w wielu krajach. Kapuściński obserwuje te zmagania, a jednocześnie dzięki Herodotowi uzupełnia wiedzę na temat wojen i konfliktów o władzę i wpływy, które toczyły się w czasach starożytnych. To pokazuje, że władza od tysiącleci była obiektem pożądania ludzi, którzy dla jej zdobycia nie wahali się przed niczym.
Wraz z władzą pojawia się też motyw wojny. Kapuściński w „Dziejach” czyta o wojnach grecko-perskich, które rozgrywały się w czasach przed Chrystusem, o okrucieństwach walczących, o ich celach i strategiach. Równocześnie obserwuje konflikty zbrojne we współczesności, między innymi w Kongu, Algierii i Etiopii. To pokazuje, że w swojej istocie wojna się nie zmieniła na przestrzeni czasu i nieustannie towarzyszy ludzkości.
W reportażu Kapuścińskiego niezwykle istotny jest motyw historii, jej roli w życiu człowieka, sposobu jej postrzegania, rozumienia i tego, jak człowiek ją opisuje. Kapuściński podziwia, w jaki sposób do historii podszedł Herodot i jak z subiektywnych źródeł próbował stworzyć obiektywną opowieść o losach ludzkości. Pisarz mówi też o pamięci, która zatrzymuje tylko to, co człowiek chce, zatem powstaje wiele wersji tej samej historii.
Kapuściński wykorzystuje motyw języka. W trakcie podróży do Indii szybko zaczyna rozumieć, że bariera językowa znacznie utrudnia i ogranicza jego rozumienie świata, w którym znalazł się po opuszczeniu ojczyzny. Podróże są też dla niego motywacją do nauki angielskiego. Kapuściński rozumie, że jego świat ogranicza się do tego, co potrafi nazwać.
Podczas swoich podróży Kapuściński dostrzega, jak różnorodny jest otaczający go świat i że był już taki w czasach antycznych, chociaż ówcześni ludzie rozumieli to z pewnością inaczej. Ta różnorodność uświadamia pisarzowi, że nigdy nie będzie w stanie jej całkowicie zgłębić.
Ponieważ Kapuściński opisuje świat, to w jego dziele obecny jest motyw reportera. Za takowego autor uważa już samego Herodota, a jego „Dzieje” — za pierwszy tak przekrojowy reportaż w historii ludzkości. Profesja i obowiązki Kapuścińskiego definiują jego spojrzenie na otaczający go świat.
Aktualizacja: 2025-10-31 15:05:07.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.