„Fedra” to antyczna tragedia, której autorem jest Seneka Młodszy. Oparta została na mitologicznej opowieści o miłości żony Tezeusza, Fedry, do jej pasierba, młodego Hipolita. Bohaterowie są uwikłani w tragiczne, złożone relacje, z których nie ma dobrego wyjścia. W tym pozornie prostym dziele Seneka zawarł problematykę dotyczącą ludzkiej natury i emocji.
Spis treści
Najważniejszą częścią tej antycznej tragedii jest bez wątpienia problematyka zakazanego uczucia, na którym opierają się wszelkie wydarzenia i relacje. Fedra od czterech lat pozostaje samotna, ponieważ jej mąż, Tezeusz, przebywa w podziemiach Hadesu. Jej namiętne uczucia kierują się zatem w stronę młodego Hipolita, jej pasierba. Nie jest to jednak uczucie, które podoba się bogom, o czym Fedrę ostrzega jej Piastunka, a na dodatek Hipolit nienawidzi kobiet, które oskarża o upadek rodzaju ludzkiego. Mimo to Fedra nie potrafi się powstrzymać i wyznaje swoje uczucia Hipolitowi, a doświadczywszy odrzucenia, oskarża go o gwałt przed Tezeuszem. To niemoralne uczucie ostatecznie doprowadza do śmierci Fedry i Hipolita oraz sprawia, że Tezeusz pragnie wrócić do królestwa umarłych i przeklina żonę.
Na podstawie uczucia Fedry do Hipolita Seneka Młodszy podejmuje też problematykę moralności i sprawiedliwości. Chór w tragedii zwraca uwagę na takie kwestie, jak konieczność zachowania ładu w świecie kontrolowanym przez bogów, sprawiedliwe postępowanie i karanie przewinień, a także fakt, że ludzie żyjący na uboczu nie są tak wplątani w tragedie i kłopoty jak ci z pałaców. Fedra postępuje niemoralnie, za co ostatecznie spotyka ją kara: traci ukochanego, sama popełnia samobójstwo, a jej mąż ją przeklina. Kobieta zignorowała bowiem ostrzeżenia, rady i przestrogi i zamiast tego dała się porwać namiętności, która doprowadziła do tragedii wśród jej bliskich.
W tragedii ważny jest też aspekt wewnętrznego konfliktu. Fedra to żona Tezeusza i wie, że nie powinna żywić uczuć do jego syna, a swego pasierba, czyli Hipolita, który na dodatek nienawidzi kobiet. Jednak miłość okazuje się silniejsza niż rozum, zatem Fedra wyznaje swoje uczucia, a następnie zmaga się z odrzuceniem. Chcąc ukryć wstyd, Fedra udaje, że to Hipolit próbował ją zgwałcić. Wewnętrznego konfliktu doświadcza też Piastunka Fedry, która z jednej strony ostrzega ją przed gniewem bogów, a z drugiej próbuje jej pomóc i angażuje się w sprawę Hipolita.
Seneka Młodszy sięgnął także po problematykę śmierci. W jego ujęciu jest ona swoistym rozwiązaniem doczesnych problemów postaci. Do śmierci Hipolita dochodzi wskutek klątwy Tezeusza i interwencji Posejdona; Fedra grozi samobójstwem, aż wreszcie je popełnia. Śmierć staje się też formą odkupienia win.
Aktualizacja: 2025-10-16 17:10:51.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.