Imre Kertész to węgierski pisarz i laureat Literackiej Nagrody Nobla. „Los utracony” to jego dzieło oparte na przeżyciach twórcy, który w latach 1944-1945 był osadzony w obozie koncentracyjnym. Głównym bohaterem i narratorem jego dzieła jest piętnastoletni Gyorgy Koves, który pewnego dnia zostaje wyprowadzony z tramwaju w drodze do pracy i trafia kolejno do trzech obozów: Auschwitz-Birkenau, Buchenwald i Zeitz. W dziele pojawiają się liczne motywy literackie związane z taką tematyką.
Spis treści
Głównym motywem, jaki pojawia się w dziele ze względu na jego tematykę, jest oczywiście Zagłada. Dotyczyła ona narodu żydowskiego i została zainicjowana i przeprowadzona przez nazistów w trakcie II wojny światowej. W dziele zostają wspomniane różne jej aspekty. To między innymi specjalne prawa dyskryminujące Żydów, wywożenie ich z miejsca zamieszkania, getto w Budapeszcie, odbieranie im majątków i wreszcie mordowanie ich w obozach koncentracyjnych. Zwłaszcza istnienie tych ostatnich autor opisuje szczegółowo ze względu na swój pobyt w nich, co zawarło się następnie w stworzeniu losów nastoletniego Gyorgy’ego. Zagłada dominuje zatem nad całym utworem i jest też powodem, dla którego w ogóle on powstał. Widziana jest oczami naiwnego piętnastolatka, który jeszcze nie rozumie, że jeśli poda w obozie swój prawdziwy wiek, to zostanie uznany za niezdolnego do pracy i zginie w komorze gazowej.
Młody Gyorgy trafia do obozów koncentracyjnych, zatem w dziele obecny jest motyw niewoli. Chłopak zostaje wyprowadzony z tramwaju wraz z innymi Żydami, kiedy jedzie rano do pracy i od tego momentu traci swoją niezależność i wolność. Następnie zostaje przetransportowany do obozu koncentracyjnego, gdzie zostaje ogolony i musi nosić ubranie obozowe. Od tego momentu Gyorgy musi dostosować się ściśle do zasad panujących w miejscu niewoli. Traci zatem swoją niezależność i jest zmuszony do spełniania woli innych. Wolność odzyskuje dopiero z końcem wojny i wyzwoleniem obozu. Wtedy dopiero może wrócić do domu.
Gyorgy, główny bohater powieści, ma zaledwie piętnaście lat, zatem w tekście wykorzystany zostaje też motyw dojrzewania. Początkowo chłopak jest dość beztroski i naiwny mimo trwającej wojny, wciąż chodzi do szkoły, dopóki nie zostaje ona zamknięta, spotyka się też ze swoją sąsiadką, Annąmarią. Pierwsze kroki w dorosłość Gyorgy stawia, kiedy musi iść do pracy w zakładach rafineryjnych, ponieważ jego rodzinie brakuje środków do życia. W obozie musi też dojrzeć bardzo szybko, żeby przetrwać, ponieważ naiwny i pozytywnie nastawiony do życia chłopak nie ma tam szans przetrwać. Pomaga mu w tym Bandi Citrom, który pokazuje chłopakowi, jak przeżyć w obozie. Z tego powodu też Gyorgy przechodzi przemianę wewnętrzną.
W powieści miłość objawia się na wiele sposobów. Może mieć ona postać rodziny żegnającej ojca Gyorgy’ego, zanim zostanie wywieziony przez Niemców do pracy przymusowej, a także młodego chłopaka, który przeżywa swoje pierwsze zauroczenie sąsiadką. Macocha chłopaka z kolei wychodzi za mąż za mężczyznę, który pomógł jej przetrwać trudny czas wojny.
Ponieważ akcja rozgrywa się w okresie II wojny światowej, to w dziele obecny jest motyw śmierci. Grozi ona nieustannie głównemu bohaterowi, ponieważ jest on Żydem. W obozie ginie jego ojciec i koledzy, a Gyorgy codziennie obcuje ze śmiercią innych osadzonych.
Przed wyjazdem ojca Gyorgy’ego cała rodzina zbiera się na kolacji, by go pożegnać. Po wojnie chłopak nie udaje się po pomoc do jego byłej żony, a swojej macochy, chce jednak wrócić do domu swojej matki i tam uzyskać pomoc.
Aktualizacja: 2025-09-25 23:19:06.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.