Głód — motywy literackie

Autorka listy motywów literackich: Marta Grandke.
Autor Inny

Knut Hamsun to norweski pisarz i twórca powieści zatytułowanej „Głód”. Opowiada ona o losach pewnego pisarza, który cierpi z powodu nędzy, w której żyje, a ona z kolei sprawia, że mężczyzna głoduje. Dzieło przedstawia jego zmagania z tym i próby poprawienia swojego poziomu życia. Twórca wykorzystał w tekście wiele istotnych motywów literackich, 

Spis treści

Motyw głodu

Najważniejszym motywem obecnym w dziele jest ten dotyczący głodu. To właśnie głód prześladuje bohatera i niszczy całe jego życie. Wynika to z nędzy, jaką popadł on z powodu braku pieniędzy. Byłyby one lekarstwem na głód, jednak bohater nie jest w stanie ich zarobić i utrzymać się na godziwym poziomie. Głód dotyka każdego aspektu jego życia i ostatecznie staje się tak silny, że uniemożliwia mężczyźnie jedzenie, nawet kiedy temu udaje się już zdobyć jakiś posiłek. Głód zmienia mężczyznę pod względem fizycznym, między innymi powoduje, że wypadają mu włosy, ma zawroty głowy i wymiotuje. Sprawia też, że ten nie jest w stanie zebrać myśli i tworzyć. Głód zatem szybko staje się najważniejszą sprawą w życiu takiego człowieka i definiuje każdą jego następną decyzję.

Motyw nędzy

Z głodem wiąże się też motyw nędzy bohatera. Objawia się ona przede wszystkim brakiem pieniędzy, a przez to z kolei brakiem jedzenia i mieszkaniem w nędznych pokojach. Bohater nie ma stałego miejsca zamieszkania, musi nieustannie zastawiać u lichwiarzy kolejne rzeczy, pożyczać pieniądze od znajomych i żebrać o wsparcie instytucji różnego rodzaju. Nieustannie próbuje on wyjść z ubóstwa, ale nie jest w stanie tego dokonać i zarobić na życie. Nędza to coś, czego mężczyzna się wstydzi i co stara się ukrywać i nie chce przyznawać się do sytuacji, w jakiej się znalazł. Nie jest jednak nawet w stanie pisać, gdyż nie stać go na świecie do pokoju. Przez to nie może wydźwignąć się z nędzy, znajduje się zatem w okrutnej pętli, która więzi go każdego dnia.

Motyw kłamstwa

W celu uniknięcia wstydu i kompromitacji związanej z prawdą na temat swojej sytuacji życiowej mężczyzna wybiera fałsz. W związku z tym ucieka się do kłamstw, które pozwalają mu ukryć to, co się z nim dzieje. Kłamstwo i kradzież stają się zatem sposobem na przetrwanie w trudnej sytuacji, kiedy inne sposoby zawodzą bohatera. Kłamie na przykład w sprawie ołówka, próbując odzyskać go w taki sposób, by nie zdradzić, że to jego jedyne narzędzie do pisania. Kłamie, kiedy nawiązuje bliższą relację z kobietą, nie przyznaje się tez policjantom do tego, że jest nędzarzem, dlatego jako jedyny nie otrzymuje bonu na jedzenie w ratuszu. Kłamstwo pozwala mu na podtrzymanie iluzji innej rzeczywistości.

Motyw moralności

Bohater znajduje się w trudnym położeniu, ale wciąż poświęca wiele myśli moralności. Czyni to zwłaszcza gdy otrzymuje przypadkiem od ekspedienta resztę pieniędzy należących do innej osoby. Początkowo z nich korzysta, ale potem uznaje to za kradzież za niemoralną i oddaje pieniądze handlarce ciastek. Jest upojony własną moralnością i wielkodusznością. Później, kiedy jeszcze bardziej cierpi z powodu głodu, wraca do handlarki i wymusza od niej ciastka za wręczone wcześniej pieniądze.

Motyw twórcy

Główny bohater jest pisarzem, zatem pojawia się motyw twórcy. Mężczyzna zmaga się z procesem tworzenia i pisania, w czym przeszkadza mu głód. Nie może z tego powodu zebrać myśli, przeszkadzają mu też takie kwestie jak brak oświetlenia w wynajmowanym pokoju. Twórczość mężczyzny jest też poddawana nieustającej krytyce przez kolejnych redaktorów gazet, którzy odrzucają jego teksty. Głód wpływa też zatem na proces literacki. Mężczyzna pisze, żeby zarobić, ale i tak czeka na przypływ weny, który pozwoli mu napisać coś dobrego.


Przeczytaj także: Głód a Zbrodnia i kara

Aktualizacja: 2025-09-22 12:16:03.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.