O krasnoludkach i sierotce Marysi – bohaterowie

Autorka charakterystyk bohaterów: Aleksandra Sędłakowska. Redakcja: Anna Łuszczak.

„O krasnoludkach i sierotce Marysi” to baśń autorstwa Marii Konopnickiej, wydana po raz pierwszy w 1896 roku. Historia opowiada o przygodach Marysi, sieroty, która dzięki swojej odwadze, pracowitości i pomocy krasnoludków, odkrywa wartość poświęcenia i przyjaźni. Akcja dzieła rozwija się dzięki barwnym postaciom, z których każda niesie istotne przesłanie dla najmłodszych.

Spis treści

Koszałek-Opałek

Jeden z najbardziej rozpoznawalnych krasnoludków. Jest narratorem i nadwornym kronikarzem, który z dbałością o szczegóły zapisuje losy i dzieje świata. Jego wygląd, zachowanie i charakter odzwierciedlają cechy typowe dla postaci magicznych – jest mały, sprytny, pełen energii i gotów do pomocy innym. Ma siwą brodę, nastroszone brwi oraz nosi ciemny kubraczek i kaptur, który chroni go przed chłodem. Na jego szyi wisi pęk kluczy – symbol jego odpowiedzialności i obowiązków, takich jak zlecenie od króla, aby znaleźć oznaki przepowiedzianej wiosny. Niestety, przez swoją niezdarność oraz zrządzenia losu często popada w kłopoty. Wchodzi w rolę opiekuna dzieci, opowiadając im o dawnych przygodach krasnoludków, aby pamięć o starych przyjaciołach ludzkich domów nie zniknęła. 

Marysia

Tytułowa bohaterka – sierota, która po śmierci rodziców musi radzić sobie sama. Początkowo pracuje jako pasterka gęsi we wsi Wólka Głodowa, ale traci swoją pracę. Trafia do chaty ubogiego Skrobka, który daje jej schronienie. Jest niezwykle pracowita, dobra i uczciwa. Marzy o założeniu własnego ogródka, uprawie roślin i spokojnym życiu. Choć jej los jest trudny, nie poddaje się i stara się przetrwać mimo przeciwności. Dzięki krasnoludkom oraz swojej dobroci ostatecznie otrzymuje pomoc i jej sytuacja się poprawia. Cechy zewnętrzne Marysi nie są szczegółowo opisane w baśni. Wiemy, że jest młodą dziewczyną, która nie wyróżnia się wyglądem w sposób kluczowy dla fabuły. Jej przeżycia odzwierciedlają losy wielu dzieci z czasów autorki baśni, a przy tym dają pokrzepienie najmłodszym odbiorcom. 

Skrobek

Stary, biedny chłop, który przygarnia sierotkę Marysię. Jest człowiekiem uczciwym, lecz bardzo ubogim – nie ma nawet własnego ziarna do siewu. Mimo trudnej sytuacji życiowej nie traci swojego honoru i godności. Dzięki pomocy krasnoludków i Marysi jego los ulega poprawie.

Król Błystek

Władca krasnoludków, mądry i sprawiedliwy, dbający o swoich poddanych. Jest symbolem sprawiedliwości i rozsądku. Jego decyzje często mają duże znaczenie, a jednym z najważniejszych momentów w utworze jest jego wyrok w sprawie szczura Wiechetka. Mimo początkowej surowości ostatecznie okazuje miłosierdzie, co pokazuje, że prawdziwy władca powinien nie tylko karać, ale i wykazywać się empatią.

Pietrzyk

Sprytny i odważny krasnoludek, który odgrywa kluczową rolę w rozwiązaniu zagadki kradzieży ziarna. Wykazuje się inteligencją i przebiegłością, gdy odkrywa, że to szczur Wiechetek był złodziejem. Jego postać pokazuje, że warto działać mądrze i cierpliwie dążyć do rozwiązania problemów.

Podziomek

Dobry, uczynny krasnoludek, który ma słabość do pomagania ludziom. Jest jednym z tych, którzy najbardziej wspierają Marysię i przyczyniają się do poprawy jej losu. Jego postać symbolizuje troskę i współczucie.

Wiechetek

Szczurek, który kradnie zboże z magazynu krasnoludków. Jest przerażony, gdy zostaje złapany, ale jego historia wzbudza współczucie – kradnie, ponieważ chce ocalić swoje dzieci przed śmiercią głodową. Jego postać pokazuje, że czasem złe czyny mają swoje uzasadnienie, a prawdziwa sprawiedliwość polega na zrozumieniu przyczyn, a nie tylko na karaniu.

Kocieoczko

Oskarżyciel w procesie Wiechetka, domaga się surowej kary dla szczura. Jest symbolem bezwzględnej sprawiedliwości, która nie bierze pod uwagę okoliczności łagodzących. Dzięki interwencji Pietrzyka król Błystek rezygnuje z surowego wyroku.

Półpanek

Postać przedstawiona w sposób ironiczny – próżny, zarozumiały i przekonany o swojej wyższości nad innymi. Gardzi dawnymi towarzyszami, uważając się za kogoś lepszego. Jego los pokazuje, że pycha prowadzi do upadku – kiedy lekceważy Koszałka-Opałka i daje mu tylko kilka źdźbeł trawy zamiast prawdziwej pomocy, spotyka go kara w postaci utraty własnych pieniędzy.

Sadełko

Lis, który przyjmuje pod swój dach Koszałka-Opałka. Ma jednak tajemnicę – lunatykuje, co oznacza, że nieświadomie wędruje nocą. Niestety, ginie tragicznie. Jego śmierć jest wielkim ciosem dla Koszałka-Opałka.

Chomik

Jego historia staje się przestrogą – jest obojętny na los innych, ale w końcu płaci za to najwyższą cenę. Marysia znajduje go martwego i postanawia godnie pochować, co doprowadza ją do odkrycia ukrytego skarbu – wielkich pokładów zboża.


Przeczytaj także: O krasnoludkach i sierotce Marysi – motywy literackie

Aktualizacja: 2025-07-13 17:17:55.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.