Eneida jako epos

Autorka opracowania: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.
Autor Wergiliusz

„Eneida” to epos heroiczny autorstwa Wergiliusza, który składa się z dwunastu ksiąg zapisanych heksametrem. Głównym tematem tego dzieła jest kilkuletnia morska tułaczka Eneasza, który musiał opuścić Troję na jej upadku i zostało mu przepowiedziane, że założy w Italii nowe państwo i stanie się także protoplastą narodu Rzymian. Dzieło to zawiera wiele podobieństw do „Iliady” i „Odysei” Homera. To również ten sam gatunek literacki.

Epos, znany także epopeją czy poemat heroiczny, to gatunek literacki, jeden z najstarszych i najważniejszych w obrębie epiki. Zazwyczaj to dłuższy, wierszowany utwór, a jego tematem bywają dzieje bohaterów narodowych ukazane na tle ważnych i przełomowych wydarzeń historycznych i państwowych. Wyróżniają się one także podniosłym stylem, narracją trzecioosobową, a także rozgrywaniem akcji równolegle w świecie rzeczywistym i w świecie należącym do bogów. Epos charakteryzują też pewne środki stylistyczne, takie jak rozbudowane porównania czy epitety. Przykłady eposu to właśnie „Iliada”, „Odyseja”, „Eneida”, a na gruncie polskimPan Tadeusz”.

„Eneida” autorstwa Wergiliusza spełnia wspomniane wymagania gatunkowe, co sprawia, że można ją nazywać właśnie eposem. To opowieść o tym, jak Eneasz opuścił upadającą Troję i dał początek narodowi rzymskiemu, założywszy nowe państwo w Italii. W międzyczasie w trakcie kilkuletniej tułaczki po morzu przeżył wiele przygód i trudności. W jego losy nieustannie mieszali się bogowie - Junona, która chciała zaszkodzić bohaterowi i Wenus oraz Jowisz, którzy próbowali go chronić i doprowadzić do spełnienia się jego przeznaczenia. Eneasz ze względu na przepowiednię, a co za tym idzie przeznaczoną sobie rolę w dziejach, rezygnuje z własnego szczęścia, jakiego mógłby zaznać u boku Dydony. Po przybyciu do Italii podejmuje walkę, która ma zapewnić mu zdobycie tych terenów, a także miejsce na tronie u boku córki miejscowego władcy. Wtedy bowiem może dopełnić się jego przeznaczenie wyznaczone mu przez los oraz bogów.

W związku z wymienionymi cechami z pewnością można nazwać „Eneidę” eposem. Jest to tekst wierszowany, stworzony dzięki zastosowaniu licznych środków stylistycznych, rozpoczynający się inwokacją do muzy, co także charakterystyczne dla epopei. Bohaterem „Eneidy” jest bohater heroiczny, czyli właśnie Eneasz, który zmaga się z losem, wtrąceniami bóstw, a także przeznaczeniem. Jego przygodom towarzyszą ważne wydarzenia historyczne, takie jak właśnie upadek Troi czy powstanie zupełnie nowego państwa w Italii. Świat rzeczywisty przeplata się tutaj z boskimi interwencjami takich bóstw jak Junona, Jowisz, czy Wenus. Sam Eneasz jest synem Wenus i w dalekim potomkiem Jowisza. Ogromną rolę odgrywa w tym dziele przeznaczenie. Należy ono także do tych dłuższych, składa się bowiem z dwunastu ksiąg. Wszystkie wspomniane cechy są wyznacznikami tego, iż “Eneida” literacko kwalifikuje się jako epos.


Przeczytaj także: Eneida – problematyka

Aktualizacja: 2025-03-21 16:24:55.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.