Dobro osobiste czy dobro państwa. Jakiego wyboru dokonuje Dydona i Eneasz w Eneidzie Wergiliusza?

Autor Wergiliusz
Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

„Eneida” Wergiliusza to rzymski epicki poemat, który składa się z dwunastu ksiąg. Zawierają one wiersze Eneasza, znanego jako legendarny protoplasta Rzymu. Jego akcja ma miejsce kilka lat po upadku Troi, a ostatecznie kończy się w momencie dotarcia Eneasza do Italii, jego rodzinnej krainy. W poemacie pojawia się wiele bohaterów, oprócz Eneasza jest to na przykład Dydona. Postaci te przeżywają wiele dylematów i podejmują rozmaite decyzje, które mają wpływ nie tylko na ich własne życia, ale także na losy całych państw. Eneasz i Dydona są bowiem założycielami całych państw, dlatego też ich wybory to lawirowanie między dobrem osobistym a dobrem całego narodu.

Dydona była legendarną założycielką Kartaginy, Eneasz z kolei znany jest jako protoplasta Rzymu. Z historii znane jest to, że te dwa państwa nie zawsze żyły ze sobą w zgodzie. Znana jest także przepowiednia dotycząca tego, że pewnego dnia narodzą się Rzymianie, którzy będą zgubą Kartaginy. Wbrew temu wszystkiemu Dydonę i Eneasza zaczyna łączyć romans, dochodzi między nimi do zbliżenia.

Junona wówczas namawia Wenus, by ta wyraziła zgodę na ich małżeństwo, jednak bogini lęka się wypełnienia przepowiedni o narodzeniu się Rzymian i klęsce Kartaginy. Tymczasem Jowisz informuje Eneasza, że musi on opuścić Afrykę, by dać początek narodowi rzymskiemu. Bohater wyrusza więc w podróż, mimo że Dydona pragnie, by pozostał i za wszelką cenę próbuje zmienić jego zdanie. Gdy Eneasz opuszcza ukochaną, ta przeklina go i cały jego naród, a następnie popełnia samobójstwo.

Konflikt między Eneaszem a Dydoną to tak naprawdę spór między obowiązkiem a miłością, dobrem państwa, a dobrem osobistym. Każde z nich musi wybrać, co jest dla niego ważniejsze. Dodatkowo ciąży nad nimi przepowiednia, której wypełnienie może doprowadzić do zagłady jednego z narodów. Ich związek obciążony jest więc sporym ryzykiem, dodatkowo wpływ mają na niego liczne bóstwa, takie jak Wenus, Junona czy Jowisz. To właśnie ten ostatni przekonuje Eneasza, że powinien on opuścić Afrykę, by dać początek narodowi Rzymian.

Eneasz postępuje więc zgodnie z wolą bogów i stara się wypełnić swój obowiązek wobec państwa, mimo że jego uczucia skierowane są w stronę Dydony. Jednak miłość nie zwycięża w nim z powinnością i Eneasz opuszcza swoją kochankę. Z kolei Dydona wybiera miłość i mimo przepowiedni mówiącej o tym, że Kartaginę zniszczą Rzymianie, pragnie ona być dalej z Eneaszem. W jej przypadku dobro osobiste zwycięża ponad dobrem państwa, ponieważ Dydona cierpi z powodu miłości i odrzucenia. Gdy Eneasz opuszcza ją, to przeklina ona wszystkich Rzymian i popełnia samobójstwo, porzucając własnych poddanych.

Eneasz i Dydona stanęli w obliczu wyboru między obowiązkiem wobec państwa a miłością do siebie nawzajem i każde z nich dokonało indywidualnej decyzji. Eneasz wysłuchał woli bogów i zrezygnował z miłości, Dydona z kolei ze wszystkich sił starała się ratować ten związek.


Przeczytaj także: Jakimi cechami, zdaniem Wergiliusza, odznacza się idealny rzymski obywatel? Czy te cechy byłyby cenne również we współczesnym społeczeństwie? Odpowiedź uzasadnij.​

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.