„Eneida” to starożytny poemat Wergiliusza, który rozpisano heksametrem na dwanaście ksiąg. Opisuje ona losy protoplasty narodu Rzymian, od którego wzięła ona także swoją nazwę. Eneasz to wojownik spod Troi, który po upadku miasta wyrusza w podróż, by ostatecznie dotrzeć do Italii i założyć tam nowe państwo. W trakcie tej wyprawy spotyka go wiele niezwykłych wydarzeń, na które niejednokrotnie mają wpływ bogowie. W dziele Wergiliusza z pewnością można wskazać rozmaite motywy literackie, które zostały wplecione w fabułę opowieści o Eneaszu.
Spis treści
Jednym z najważniejszych motywów jest w przypadku „Eneidy” ten dotyczący podróży głównego bohatera. Eneasz wyrusza w nią, gdy Troja upada z powodu podstępu z koniem trojańskim. Wraz z Eneaszem wyrusza jego rodzina i towarzysze, ale początkowo flota ulega rozproszeniu, natomiast żona gubi się w trakcie ucieczki. Podróż zabiera Eneasza do wielu miejsc, takich jak Grecja, Sycylia, czy też Kartagina, gdzie spotykają go również rozmaite przygody. Jednak jego podróż może skończyć się dopiero w Italii, gdzie zgodnie z wolą bogów Eneasz ma założyć nowe państwo i dać początek narodowi Rzymian. Nie udaje się jednak prosto do celu, ponieważ zaangażowanie innych bogów w jego historię sprawia, że bohater przeżywa po drodze wiele wydarzeń i przygód, takich jak romans z Dydoną, który kończy się jej samobójstwem.
W dziele Wergiliusza pojawiają się też elementy związane z romansem, na przykład motyw miłości. Ze względu na wolę bogów i zapewnienie Eneaszowi bezpiecznego przyjęcia w Kartaginie sprawiają oni, że w bohaterze zakochuje się królowa tego państwa, czyli Dydona. Jego związek z władczynią pogłębia się, zwłaszcza w trakcie wspólnego polowania, kiedy to bogowie zsyłają ulewny deszcz, zatem Dydona i Eneasz razem skrywają się w pieczarze. Ich miłość jest jednak tragiczna, ponieważ Eneasz nie może pozostać w Kartaginie, musi bowiem udać się do Italii zgodnie z wolą bogów. Z tego powodu jest zmuszony do porzucenia Dydony, a ta przeklina go i popełnia samobójstwo, przebijając się mieczem.
W dziele pojawia się motyw wojny. Jest to między innymi wojna trojańska, która kończy się upadkiem miasta i ucieczką Eneasza z niego, ale on sam potem toczy wojnę na zupełnie nowych ziemiach Lacjum, które zgodnie z wolą bogów ma zasiedlić. Wojna jest zatem metodą na pozyskanie terenów i zdobycie przewagi nad wrogami. Jest brutalna i giną w niej kolejni wojownicy, ale bez wątpienia wszyscy wierzą w jej słuszność. Wojna to droga, która ma zaprowadzić Eneasza do tego, że dzięki niej powstanie zupełnie nowy naród Rzymian, który zapełni zdobyte przez niego tereny.
W dziele wielokrotnie bohaterowie zderzają się ze śmiercią, zatem obecny jest także jej motyw. Ginie żona Eneasza, królowa Dydona popełnia samobójstwo, giną członkowie wyprawy Eneasza i jego ojciec, ginie Pallas i Turnus w trakcie walk o Lacjum. Eneasz sam zaś schodzi do krainy umarłych, by spotkać się z duchem ojca i doznać wizji. Śmierć zatem towarzyszy bohaterowi niemal na każdym kroku, także z woli bogów. Postaci są z nią zaznajomione i świadome tego, że ona może nadejść w każdej chwili.
W dziele obecny jest motyw władzy. Pojawia się bowiem wielu królów i władców, na przykład Dydona, Turnus czy Latinus, sam Eneasz z kolei przewodniczy swojej wyprawie. Władza jest pożądana przez postaci i daje im możliwość kształtowania rzeczywistości. Z powodu władzy lub jej utraty wybuchają wojny, a ludzie giną w próbie jej zdobycia.
Cała historia rozpoczyna się z powodu upadku i podpalenia Troi. To bowiem sprawia, że Eneasz opuszcza miasto i udaje się na wyprawę, która ostatecznie kończy się w Italii, gdzie zakłada on nowy naród. Opowiada także o losach Troi królowej Dydonie w trakcie swojego pobytu w Kartaginie.
W dziele istotny jest motyw stworzenia nowego państwa i powołania do życia narodu Rzymian. To właśnie z tego powodu Eneasz odbywa swoją wędrówkę i poświęca osobiste szczęście, jakiego zaznałby na przykład u boku Dydony.
Aktualizacja: 2025-03-17 15:00:30.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.