Chłopiec w pasiastej piżamie – problematyka

Autorka problematyki: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.
Autor Inny

John Boyne to autor dzieła zatytułowanego „Chłopiec w pasiastej piżamie”, które po raz pierwszy ukazało się w roku 2006. Już dwa lata później doczekało się ono adaptacji filmowej z gwiazdorską obsadą. John Boyne swój tekst osadził w realiach II wojny światowej, a akcję umiejscowił w obozie koncentracyjnym i jego sąsiedztwie. Opisał w nim losy dwóch chłopców w takim samym wieku, z czego jeden z nich jest Żydem i więźniem obozu, a drugi Niemcem i synem komendanta. W powieści poruszono też zróżnicowaną problematykę, która wiąże się przede wszystkim z opisywanymi wydarzeniami historycznymi. 

Spis treści

Ideologia nazistowska i uprzedzenia

To, co pojawia się w powieści „Chłopiec w pasiastej piżamie” Johna Boyne’a, to przede wszystkim problematyka ideologii nazistowskiej i rasizmu. Główny bohater jest bowiem synem komendanta obozu koncentracyjnego, a jego najlepszy przyjaciel jest osadzonym w nim więźniem. Autor w ten sposób ukazuje zderzenie dwóch zupełnie odmiennych światów, nazistowskiego i żydowskiego, kata i oprawcy. Pokazuje też pewne nieoczywiste relacje. Bruno był synem nazisty, ale sam nie był świadomy czynów ojca i nie rozumiał, czemu miałby nie przyjaźnić się ze Szmulem. Jako dziecko nie dostrzegał podziałów i nie rozumiał okrucieństwa ideologii nazistowskiej, która jeszcze nie zdążyła go skazić, mimo dorastania w rodzinie oddanego jej żołnierza. Dzieci w powieści nie wiedzą nic o nienawiści i nazizmie, ale stają się ich ofiarami, bo Bruno i Szmul giną w komorze gazowej.

Przyjaźń ponad podziałami

Szmul i Bruno pochodzą z dwóch różnych światów, które teoretycznie stawiają ich odgórnie w roli ofiary oraz kata. Szmul to Żyd polskiego pochodzenia, najpierw więzień getta, a potem obozu koncentracyjnego. Bruno to Niemiec, syn nazisty i komendanta obozu, dziecko zatem uprzywilejowane w niemieckim społeczeństwie, w jego domu bywa sam Fuhrer. Chłopców dzieli zatem wszystko. Mimo to rodzi się między nimi prawdziwa przyjaźń ponad wszystkimi podziałami. To pokazuje też kontrast - chłopcy są w tym samym wieku, a ich codzienność diametralnie różni się od siebie. Ostatecznie jednak dzielą ten sam los, ginąc razem w komorze gazowej przez nieszczęśliwy przypadek. 

II wojna światowa

Problematyka II wojny światowej to następny ważny element powieści, będący jej historycznym tłem. Wydarzenia rozgrywają się w czasie, kiedy konflikt wciąż trwa, dlatego też działa obóz koncentracyjny, którym zarządza ojciec Bruna. To pokazuje też, jak trudne były to czasy i z czym tak naprawdę się one wiązały. Ukazane zostały jednak z dziecięcej perspektywy głównego bohatera, który nie do końca rozumie, co się tak właściwie dzieje i że jego nowy przyjaciel jest więźniem obozu, w którym morduje się codziennie niewinnych ludzi. Wiąże się to też z problematyką niezawinionego cierpienia.

Dorastanie i dzieciństwo

Problematyka dorastania i dzieciństwa to ostatnia część powieści. Główni bohaterowie to kilkuletni chłopcy, którzy dopiero uczą się, jak działa świat. Dla Szmula jednak ta lekcja jest bardziej brutalna i bolesna. Ostatecznie dzieciństwo zostaje okrutnie przerwane śmiercią w komorze gazowej, a chłopcy nigdy nie dorastają.


Przeczytaj także: Chłopiec w pasiastej piżamie – plan wydarzeń

Aktualizacja: 2024-10-10 15:33:55.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.