„Moralność pani Dulskiej” to dramat autorstwa Gabrieli Zapolskiej. Po raz pierwszy dzieło ukazało się w roku 1907 i od tego czasu na stałe weszło już do kanonu literatury polskiej. Zapolska wskazuje w niekiedy komiczny sposób przywary polskiego mieszczaństwa z początku XX wieku, odwzorowując tym znane sobie rodziny. W jej sztuce występuje niewielu bohaterów, ale każdy z nich uosabia problemy, z jakimi mierzyła się ta klasa społeczna oraz wytyka skazy na wizerunku polskiej rodziny.
Spis treści
Główna i tytułowa bohaterka. To właśnie jej wypaczona moralność jest rzeczą omawianą przez Zapolską. Dulska pozostaje głową swojej rodziny, rządzi wszystkimi domownikami. To kobieta chciwa, egoistyczna, skupiona na sobie i na opinii, jaką ma wśród sąsiadów, pełna hipokryzji. W życiu kieruje się konwenansami podpowiadającymi, jak powinna postąpić. Bardzo zależy jej na pieniądzach, oszczędza na wszystkim. Ma tłustą twarz, nosi stare, znoszone ubrania. Zdarza jej się kłamać, nawet w najprostszych kwestiach. Jest ona również właścicielką kamienicy czynszowej. Źle traktuje swoich lokatorów i próbuje ich sobie podporządkować. Dulska jest bardzo władcza i energiczna, można powiedzieć, że we własnym domu zaprowadziła tyranię. Dulską zajmują tylko rzeczy praktycznie, nie interesuje jej sztuka czy kultura. To bardzo ograniczona kobieta. Zmusza dzieci do oszustw, na przykład córkę do udawania w tramwaju, że jest młodsza niż w rzeczywistości, by móc kupić jej ulgowy bilet. Dulska ma podwójne standardy, co widać po tym, jak traktuje lokatorów. Próbuje na przykład pozbyć się lokatorki, która chciała się zabić po zdradzie męża, ale nie przeszkadza jej dużo płacąca za mieszkanie prostytutka. Dulska namawia też Hankę do romansu ze Zbyszkiem, by ten nie spędzał nocy poza domem, ale ciąża dziewczyny jest już dla niej problemem. Dulska jest zatem bardzo cyniczna i wyrachowana. Cechuje ją podwójna moralność.
Mąż Anieli Dulskiej i jej całkowite przeciwieństwo. Mężczyzna ponad wszystko inne ceni święty spokój. By go zyskać, pozwala sobą rządzić żonie, znosi to, że wydziela mu ona pieniądze. Dzięki temu on wiedzie żywot pełen upokorzenia, ale za to stabilny i bezproblemowy - gdy pojawiają się jakieś kłopoty, zajmuje się nimi jedynie Dulska. Felicjan jest jej całkowicie podporządkowany. Pozostając biernym, próbuje przetrwać u boku despotycznej żony. Nie za bardzo interesuje się światem zewnętrznym. Spacery, które zalecił mu lekarz, to chodzenie wokół stołu, bo tylko na tyle pozwala mu żona.
Syn Anieli i Felicjana, który przejął najgorsze cechy swoich rodziców. Jest młodym urzędnikiem, który pragnie wieść życie członka artystycznej cyganerii i bohemy. W jego przypadku ogranicza się to do marnowania pieniędzy na alkohol i noce poza domem. Wdaje się w romans z Hanką, ale nie jest gotów na jego konsekwencje. W głębi duszy jego moralność opiera się o kołtuństwo matki i bierność ojca. Zbyszko chce się buntować przeciw Dulskiej, ale to bardzo płytki sprzeciw, który nic nie zmienia. Mężczyzna ostatecznie akceptuje swoje dziedzictwo i to, kim jest.
Jedna z córek Dulskiej, siostra Meli i Zbyszka. Jest jak młodsza wersja swojej matki, tak samo egoistyczna, kołtuńska, wyrachowana i pełna hipokryzji. Od matki różni ją jednak inteligencja i spryt, a także swoista ciekawość otaczającego ją świata. Jest zdrowa, silna i pełna niespotykanego temperamentu. Interesuje ją życie dorosłych i bardzo chce zostać w nie wtajemniczona.
Jedyna osoba z rodziny, którą można określić jako dobrą. Jest wrażliwa i delikatna, ale cechuje ją też słabe zdrowie. Różni się od swoich bliskich. Jest cicha, spokojna, wycofana i nieśmiała. W przyszłości chciałaby wstąpić do zakonu.
Służąca Dulskich, która wdaje się w romans ze Zbyszkiem zachęcona przez Dulską. Kończy się to jej ciążą. Hanka rozpacza z tego powodu i nie ma nadziei na to, że Zbyszko się z nią ożeni. Chce, by Dulska jej zapłaciła w zamian za milczenie. Gdy Hanka odchodzi, żegna się tylko z Melą.
Postać przypominająca Dulską, jest jednak nieco łagodniejsza. Ceni sobie swobodne życie, uważa się za inteligentną i obytą, a cechuje się ją takie samo kołtuństwo i hipokryzja, jak Dulską właśnie.
Matka chrzestna Hanki, pracuje jako praczka. Próbuje dla dziewczyny wywalczyć u Dulskiej lepszy los i chce z nią negocjować.
Aktualizacja: 2024-07-25 14:10:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.