„Moralność pani Dulskiej” to jedna z najbardziej znanych sztuk Gabrieli Zapolskiej. Po raz pierwszy wydano ją w roku 1907 i od tego czasu weszła już na stałe do kanonu literatury polskiej i zapisała się w jej historii. Zapolska przedstawia w niej historię rodziny Dulskich, rządzoną żelazną ręką przez tytułową bohaterkę, czyli Anielę Dulską, kobietę fałszywą, zakłamaną, chytrą i egoistyczną. Dulska ma trójkę dzieci, w tym jedynego syna, który próbuje się przeciwko niej buntować, a równocześnie jest do niej bardzo podobny. To młody Zbyszko Dulski.
Zbyszko Dulski to jedyny syn Anieli i Felicjana. Ma dwie młodsze siostry, czyli Melę i Hesię. Pracuje jako urzędnik, ale w rzeczywistości chciałby wieść takie życie jak członkowie młodopolskiej bohemy artystycznej. Zbyszko nieudolnie naśladuje zatem cyganerię, spędza noce na rozrzucaniu pieniędzy na alkohol i kobiety, często bywa poza domem. „Lumpi się” w kawiarniach, a jego matka pragnie go sprowadzić z powrotem do domu i sprawić, by Zbyszko się ustatkował.
Zbyszko to człowiek sprytny i inteligentny, ale zepsuty wychowaniem swojej matki, która go rozpieszczała. Stał się zatem bardzo beztroski, bezmyślnie wydaje pieniądze i nie martwi się o przyszłość. Dostrzega jednak wszystkie wady swoich rodziców i próbuje się buntować przeciwko kołtuństwu swojej matki, często się z nią też kłóci. Sprzeciw Zbyszka jest jednak wyjątkowo powierzchowny i ogranicza się do wypowiadania krytycznych uwag pod adresem matki. Młodzieniec nie jest jednak w stanie odważyć się na podjęcie śmielszych kroków.
Zbyszko wdaje się w romans z Hanką, który kończy się ciążą. Nie ma zamiaru jednak zachować się wobec służącej odpowiedzialnie, wycofuje się z myśli o małżeństwie z nią z obawy przed biedą. Zbyszko bowiem, tak jak jego matka, ceni sobie bardziej pieniądze i swoją pozycję, niż relacje z innymi ludźmi i nie dba o nich. Jest skupiony na sobie, dziedziczy najgorsze cechy Dulskich, czego jest też w pełni świadomy. Uważa jednak, że nie jest w stanie pozbyć się tego dziedzictwa i po prostu godzi się z jego istnieniem. Niby pragnie odsunąć się od rodzinnego kołtuństwa, ale z drugiej strony realnie nie czyni nic, by do tego doszło. Zbyszko trwa w tym układzie, który jest dla niego tak naprawdę wygodny.
Zbyszko bardzo często pozwala matce sobą rządzić. W przypadku sprawy z Hanką też usunął się w cień i pozwolił, by Dulska wraz z jego ciotką zażegnały ten kryzys. Nie jest pełen inicjatywy, pod tym względem przypomina swojego biernego ojca, który za nic nie bierze odpowiedzialności. To kolejny przykład tego, że młodzieniec nie potrafi prowadzić innego życia niż to, które pokazali mu rodzice i które najlepiej zna.
Zbyszka można określić jako człowieka inteligentnego i sprytnego, ale pozbawionego ambicji czy potrzeby zmiany. Nie potrafi samodzielnie działać, a wszystkie jego czyny są płytkie i powierzchowne. Najprawdopodobniej w przyszłości będzie wiódł życie bardzo podobne do tego, które stało się udziałem jego ojca – bierne, w oczekiwaniu, aż majętna i stanowcza żona wszystko za niego zrobi i da mu święty spokój.
Aktualizacja: 2024-07-14 12:06:17.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.