Czy Tristana można nazwać bohaterem tragicznym? Uzasadnij odpowiedź

Autor Inny
Autorem opracowania jest: Piotr Kostrzewski.

W postaci Tristana można dostrzec pewien specyficzny rodzaj konfliktu. Z jednej strony jest on rycerzem prawie idealnym. Zarazem jednak miłość do Izoldy zmusza go do porzucenia zasad kodeksu i ryzykowania życiem. Musi wiec wybierać między prawością a miłością. Jako że z tej sytuacji nie ma dobrego wyjścia, Tristana uznać możemy za bohatera tragicznego.

Na początku wypada wyjaśnić, kim jest bohater tragiczny. Według kanonów przyjętych jeszcze przez starożytnych Greków jest to osoba zmuszona do wyboru między dwoma równorzędnymi racjami. Za którąkolwiek opowie się bohater, zawsze prowadzi to do nieuchronnej zguby. Konflikt taki wynikać mógł z przekroczenia praw boskich, błędnego rozumienia swojej sytuacji lub ironii tragicznej — działania mającego uchronić bohatera od zguby, które w istocie do niej prowadzą. Arystoteles postulował przy tym, że bohater tragiczny powinien posiadać szlachetny charakter, by uwypuklić tragizm jego sytuacji.

Stawiając Tristana w świetle takich założeń, możemy bez żadnych wątpliwości uznać go za bohatera tragicznego. Po pierwsze jest on niezwykle szlachetny, przynajmniej początkowo. Utwór kreuje go na rycerza idealnego — oddanego wasalowi, mężnego i dobrze wychowanego człowieka. Nie bez znaczenia jest również jego rodowód oraz czyny, takie jak choćby pokonanie Marchołta i straszliwego smoka.

Sytuacja, która doprowadza do tragicznej w skutkach miłości Tristana i Izoldy jest z kolei doskonałym przykładem błędnego rozumienia swojej sytuacji. Należy ją wręcz nazwać winą niezamierzoną. Przypadkowe wypicie napoju miłosnego wiąże rycerza uczuciem tak potężnym, że nic nie może stanąć mu na drodze. Sam Tristan w rozmowie z pustelnikiem Ogrynem przyznaje, że nie zakochał się dobrowolnie w Izoldzie, a jest raczej ofiarą pomyłki służącej na statku.

Ta wina niezamierzona sprowadza na szlachetnego rycerza zgubę, powodując zarazem konflikt tragiczny. Z jednej strony Tristan musi wybierać między prawdziwą i potężną miłością a prawością. Nie może być zarazem szlachetnym rycerzem oraz kochankiem Izoldy. Utwór daje też do zrozumienia, że jakikolwiek wybór bohatera prowadzi go do zguby. Młodzieniec obiera w jego trakcie dwie ścieżki. Początkowo próbuje być z Izoldą pomimo przeciwności losu. Ściąga to jednak na kochanków kolejne niebezpieczeństwa. Tristan zaś coraz mocniej łamie zasady kodeksu rycerskiego. Gani go za to wspomniany wcześniej pustelnik Ogryn. Po wypadkach z lasu moreńskiego rycerz opuszcza ukochaną i decyduje się na wygnanie. Chce tym samym oszczędzić Izoldzie trosk oraz odzyskać honor. Niespełniona miłość powoli go jednak zabija. Dodatkowo unieszczęśliwia Izoldę o Białych Dłoniach, chcąc za jej pomocą zapomnieć o Izoldzie Jasnowłosej. Ostatecznie, mimo wszelkich prób uniknięcia tragicznego losu, bohater umiera.

Jak więc widać, Tristan to prawie archetypowy bohater tragiczny. Chociaż nie jest tak wyrazistym przykładem jak Edyp czy Antygona, możemy go łatwo porównać choćby do bohaterów romantycznych. Co więcej, uwięzienie w matni między obowiązkiem i uczuciem skłania wręcz do zastanowienia się, czy Tristan nie jest ich protoplastą. Na pewno jednak dzieli z nimi tragiczny los.


Przeczytaj także: Martwe dusze - plan wydarzeń

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.