W „Państwie” Platon proponuje stworzenie społeczeństwa opartego na trzech klasach, z wyraźnie określonymi rolami dla każdej z nich: Zarobnicy, Strażnicy i Pomocnicy. Te grupy miały odpowiadać za różne aspekty funkcjonowania państwa: Zarobnicy zajmowaliby się wytwarzaniem dóbr, Strażnicy obroną i porządkiem, a Pomocnicy administrowaniem i rządzeniem. Platon podkreślał, że podział ten opierał się nie na pochodzeniu, ale na cechach charakteru.
Najliczniejszą grupę stanowiliby Zarobnicy, obejmujący wszystkich pracujących, takich jak rolnicy, rzemieślnicy i kupcy. To oni posiadaliby własność prywatną, a ich dominującą cechą miało być pragnienie dóbr materialnych. W modelu Platona odpowiadali oni wnętrznościom ludzkiego organizmu.
Strażnicy mieliby odpowiadać za obronę i porządek. Odpowiadali za „pierś”, byli wychowywani w specjalnym systemie edukacji, łączącym poezję z ćwiczeniami fizycznymi, przy ścisłej cenzurze sztuki, aby wykluczyć elementy niemoralne i nieodpowiednie. Platon porównywał Strażników do psów, lojalnych wobec swoich ludzi, a podejrzliwe wobec obcych. Ta klasa nie posiadałaby własności prywatnej, otrzymując od państwa jedzenie, ubrania i ekwipunek, i mieszkałaby oraz trenowała razem od najmłodszych lat.
Pomocnicy, pełniący funkcję administratorów i władców, odpowiadali za „głowę” i wyróżniali się rozumem. Byli rekrutowani spośród Strażników, którzy od młodości wykazywali wyjątkową mądrość. Ich edukacja obejmowała matematykę i filozofię, a do klasy Pomocników dołączali dopiero w odpowiednim wieku. Platon wierzył, że starszeństwo i wykształcenie zapewniają odpowiednie doświadczenie, zrównoważony charakter i szacunek wśród obywateli. Pomocnicy również nie posiadaliby prywatnego majątku.
Model społeczny Platona, choć dobrze zorganizowany, wydaje się z dzisiejszego punktu widzenia bardziej totalitarny niż sprawiedliwy. Platon rozumiał sprawiedliwość jako harmonię między różnymi aspektami ludzkiego charakteru, dzieląc społeczeństwo na klasy reprezentujące pożądliwość, temperament i rozum.
Aktualizacja: 2024-03-05 16:21:25.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.