Jednym z kontrowersyjnych postulatów Platona w „Państwie” było ograniczenie wpływu poetów. Może to budzić zdziwienie, biorąc pod uwagę szacunek, jakim starożytni Grecy darzyli literaturę. Platon krytycznie oceniał poetów, ponieważ uważał, że mają oni istotny wpływ na kształtowanie myślenia ludzi. Jego zdaniem, poezja powinna podlegać cenzurze i propagować jedynie właściwe idee, ponieważ od tego, jak poezja wpływa na obywateli, zależy stabilność państwa.
Platon uważał, że poezja kształtuje człowieka na równi z religią i wychowaniem rodzinnym. Poprzez swoje dzieła poeci wpływają na sposób postrzegania świata przez odbiorców, przekazując im swoje wartości i kształtując duchowość czytelników. Podobnie jak współczesne filmy czy muzyka mają wpływ na naszą wrażliwość, tak poezja, teatr i ludowe piosenki oddziałują na ludzi. Platon dostrzegał ten wpływ i uważał, że, jako część państwa, jednostki są kształtowane przez wartości i normy przekazywane przez sztukę.
Z tego względu, według Platona, działania poetów powinny być kontrolowane przez władzę i kierowane w stronę dobra wspólnego. W idealnym państwie poezja miałaby służyć wychowaniu obywatelskiemu, promując cnoty wspólnoty i eliminując szkodliwe zachowania. Sokrates w dialogu krytycznie ocenia utwory Homera za ich niemoralne przedstawienia, a Platon postuluje cenzurę niektórych form sztuki i muzyki, mogących wywoływać niepotrzebne emocje. Ograniczenie sztuki do tego, co uznawane jest przez państwo za szlachetne, miałoby na celu wychowanie obywateli i przekazywanie jedynie właściwych idei.
Platon całkowicie negował mimesis, czyli odzwierciedlenie rzeczywistości w sztuce. Jego idealistyczne poglądy zakładały, że świat realny jest tylko odbiciem świata idei, a sztuka mimetyczna, będąca odbiciem tego odbicia, zniekształca rzeczywistość i powinna być cenzurowana, tak jak kłamstwo.
Chociaż koncepcja kontrolowania sztuki w celu uszlachetniania obywateli może wydawać się uzasadniona, wiąże się z ograniczaniem wolności słowa. Pomysły Platona, choć słuszne w swoich intencjach, mogą kojarzyć się z cenzurą i propagandą. Filozof, żyjący w czasach pełnych konfliktów w Atenach, szukał rozwiązań, ale nie dostrzegał, że pełna kontrola nad myśleniem może być równie szkodliwa co ideologiczna anarchia. Dzisiejsza ocena Platona uwzględnia wiele historycznych doświadczeń, które nie były dostępne jego czasom.
Aktualizacja: 2024-08-12 15:53:49.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.