Maria Konopnicka kojarzona jest przede wszystkim ze swoją twórczością skierowaną do dzieci, ale w swoich dziełach dotykała także poważniejszych zagadnień. Przykładem tego może być jej nowela zatytułowana „Mendel Gdański”. Opowiada ona o losach starszego Żyd i jego wnuka, którzy doświadczają skutków antysemityzmu sąsiadów i przeżywają przez to pogrom.
Problematyka noweli Marii Konopnickiej skupia się przede wszystkim wokół losów mniejszości żydowskiej w Polsce, w miastach takich jak Warszawa. Była ona zasymilowana i na co dzień zdawało się, że mieszkańcy stolicy żyją ze sobą w zgodzie. Jednak wraz z narastaniem antysemickich nastrojów zgoda ta zaczynała znikać, zastępowana wiarą w stereotypy na temat Żydów oraz plotkami na ich temat. Konopnicka dotknęła tutaj też problematyki obcości, jaka wiązała się z narodem żydowskim. Mimo asymilacji byli oni bowiem często traktowani nie jak równorzędni obywatele kraju, ale jako ktoś z zewnątrz, ktoś obcy.
Konopnicka zajęła się także problematyką tego, jak naród żydowski wciąż podtrzymywał swoje obyczaje i tradycje, mimo życia daleko od miejsca, jakie mogłoby się zwać jego ojczyzną. Na co dzień żydowskie modlitwy nie były problemem, ale wraz z rosnącym antysemityzmem stawały się powodem do drwin czy prześladowania, czego doświadczył wnuk Mendla, Jakub Gdański.
Autorka przywołuje fakt, że Żydzi urodzeni w Polsce traktowali ją jak swój kraj i ojczyznę. Ataki na nich i traktowanie jak obywateli innej kategorii były dla nich niezrozumiałe i krzywdzące. Ostatecznie musieli radzić sobie z rosnącą agresją i wydarzeniami takimi jak pogrom, które były motywowane stereotypami i niechęcią wobec osób uznawanych za obce przez resztę społeczeństwa. Konopnicka poruszyła tę problematykę i ukazała jak skomplikowana była to kwestia, a także krzywdząca w stosunku do wielu przedstawicieli narodowości żydowskiej w Polsce.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.