Człowiek jest sumą własnych doświadczeń. Taka myśl została zapisana w literaturze jako wyraz nas na rzeczywistość i rzeczywistości na nas. Wedle innej sentencji życie ludzkie jest zaś drogą, czyli wędrówką poprzez czas i przestrzeń. Wychodząc od tych dwóch ponadczasowych przemyśleń, możemy zastanowić się nad wpływem odwiedzonych przez nas miejsc na naszą postawę życiową. Otoczenie wydaje się bowiem zmieniać nas bardzo mocno, poprzez kreowanie specyficznych dla siebie doświadczeń. Udowodnić to można przy pomocy tej samej literatury, która udzieliła ludzkości dwóch powyższych pouczeń. Dobrze oddaje to Kordian Juliusza Słowackiego i Siłaczka Stefana Żeromskiego. Dlatego zostaną one przeanalizowane w tym tekście pod kątem prawdziwości postawionej tezy.
Kordian Słowackiego to bardzo dobrze ukazana wizja postaci dynamicznej. Tytułowy bohater zmienia się bowiem podczas trwania fabuły dzieła, a wszystko to dzieje się w wyniku podróży. Początkowo poznajemy go jako młodzieńca pogrążonego w "chorobie wieku" - melancholijnego, nieszczęśliwie zakochanego, pozbawionego życiowego celu. Potem poświęca się odnalezieniu "idei wielkiej" i w tym celu odwiedza kolejne kraje Europy. Są one areną konfrontacji Kordiana z realiami współczesnego mu świata oraz ideami nim rządzącymi. Mamy więc pieniądz rządzący światem, nierealność poezji, sprzedajną miłość i upolitycznienie wiary. Ostatecznie pcha to głównego bohatera ku szczytom góry Mont Blanc, gdzie dochodzi do poznania idei winkelriedyzmu.
Pytanie jest jednak następujące: czy Kordian ostatecznie odnalazłby inną "ideę wielką" na szczycie góry, jeżeli odwiedziłby inne kraje? Wydaje się, że tak. Jego problemem mogło być zgorzknienie spowodowane konfrontacją ze złymi ideami i zawód innymi. W swoim założeniu ich kształt miał właśnie związek z odwiedzonymi miejscami. Nie należy się przykładowo spodziewać prawdziwej miłości w otoczeniu, które ewidentnie przesiąkło jakowąś dekadencją. Tak samo pieniądz znajdzie więcej zwolenników w stolicy największego gospodarczego imperium swoich czasów, niż wśród tybetańskich mnichów.
Kordian częściowo sam naprowadził się na wnioski, które wysnuł wobec życia. Wybierając inne miejsca wędrówki, zapewne zobaczyłby inne rzeczy, spotkał innych ludzi. To miałoby duży wpływ na jego ostateczną postawę wobec życia.
Doktor Paweł Obarecki z Siłaczki to jeszcze lepszy przykład człowieka, który zmienił swoją postawę życiową przez miejsce pobytu. Początkowo hołdował on ideom pozytywistycznym. Chciał zmieniać świat, miał idealistyczne poglądy. Jednak trafiając do Obrzydłówka bardzo szybko "wszedł między wrony". Porzucił bowiem entuzjazm na rzecz konformizmu. Zbratał się nawet z ludźmi, których wcześniej zwalczał - aptekarzem i miejscowymi felczerami. Obezwładniająca nuda przyprawiła go o melancholię oraz odrobinę nadwagi. Człowiek idei stał się tym samym członkiem establishmentu, grającym w karty i trwoniącym życie.
Miejsce, do którego trafił, miało tu ogromny wpływ na zmianę Obareckiego. Entuzjazm lekarza został wszak "nagrodzony" przez wybijanie szyb, a pomaganie za bezcen skończyło się pomówieniami wśród pacjentów. Zastosowano tu typowe gnębienie do momentu złamania woli lekarza. Gdyby Obarecki trafił na środowisko bardziej przychylne, być może nie skończyłby w taki nieciekawy sposób. Dla uczciwości należy jednak zauważyć, że nie wykazał się też dostatecznie silną wolą. Miejsce miało więc wpływ na jego postawę życiową, to jednak on zadecydował w jak dużym stopniu.
Człowiek tu suma własnych doświadczeń. Te zewnętrzne związane są zawsze z innymi ludźmi i miejscami, gdzie ich spotykamy. Tak rozumiane, mają ogromny wpływ na naszą postawę życiową. Zawsze jednak istnieje pewien zawór bezpieczeństwa, swoista kotwica pozwalająca nam opierać się przed tym wpływem. Jest nią nasza własna wola oraz rozum. Wszystko bowiem podlega ich wpływowi, świadomemu bądź nie. Nie możemy jednak zaprzeczyć, że każda podróż zmienia nas z kolejnym odwiedzonym miejscem. Nie ma od tego ucieczki, dlatego warto zrozumieć to najwcześniej, jak się da.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.