Jak w kontekście treści utworu można interpretować motto Dziadów cz. II: „Są dziwy na niebie i na ziemi o których ani śniło się waszym filozofom”

Autorka opracowania: Marta Grandke. Redakcja: Aleksandra Sędłakowska.

Druga część dramatu Adama Mickiewicza, „Dziady”, rozpoczyna się mottem zaczerpniętym z „Hamleta” Williama Szekspira, a brzmi ono: „Są dziwy na niebie i na ziemi, o których ani śniło się waszym filozofom”. Motto stanowi klucz interpretacyjny dla całego dzieła, wprowadzając czytelnika w świat, wykraczający poza granice racjonalnego pojmowania rzeczywistości. W kontekście dramatu, w którym żywi spotykają się z duchami zmarłych, staje się ono zaproszeniem do przyjęcia świata pełnego tajemnic, duchów i niewytłumaczalnych zjawisk, spoza zasięgu ludzkiego rozumu. Zdanie to wskazuje na konflikt między światem materialnym a duchowym, obecny w całej drugiej części „Dziadów”. Postrzeganie rzeczywistości w ramach ściśle racjonalnych norm nie wystarcza, by zrozumieć wydarzenia przedstawione w dramacie.

Romantyzm epokowy reprezentowany przez Mickiewicza opierał się na odrzuceniu ograniczeń rozumowego podejścia do rzeczywistości, dominującego w epoce oświecenia. Romantycy uznawali, że świat nie jest tylko tym, co można zbadać przy pomocy zmysłów. Serce, intuicja, emocje i duchowość były dla nich równie ważnymi źródłami poznania. Widać to wyraźnie w „Romantyczności” Mickiewicza, gdzie postać Karusi kieruje się wewnętrznym przeczuciem, a nie twardymi dowodami, które proponowałby rozum. Dla romantyków świat zmysłowy i logiczny nie był w pełni wystarczający, by zrozumieć pełną naturę rzeczywistości. Mickiewicz, czerpiąc z tego założenia, wprowadza do „Dziadów” elementy mistyczne i ludowe, które są wyrazem głębokiego przekonania o istnieniu innych, niepoznawalnych wymiarów rzeczywistości, jak choćby zjawiska nadprzyrodzone. Dlatego w dramacie pojawiają się duchy, które mają znaczenie moralne, a nie tylko realistyczne.

Romantyzm, oprócz buntu przeciw rozumowi, inspirował się także ludowym folklorem, pełnym tajemniczych opowieści, mitów, wierzeń i nadprzyrodzonych zjawisk. Mickiewicz, osadzając akcję „Dziadów” w kontekście ludowego obrzędu, przywołuje atmosferę grozy i tajemniczości, w której duchy zmarłych powracają, by dzielić się swoją wiedzą i pouczeniami moralnymi. Obrzęd, który w „Dziadach” stanowi centralny element akcji, jest pełen symboliki i mistycyzmu, co świetnie wpisuje się w romantyczne poszukiwanie sensu w świecie niewidzialnym. Mickiewicz pokazuje, że ludzie, a zwłaszcza ci, którzy są otwarci na uczucia, duchowość i tradycję, mogą doświadczyć czegoś, czego nie mogą dostrzec polegający wyłącznie na racjonalizmie. W efekcie romantyzm nie traktuje tylko świata materialnego, lecz również duchową stronę życia i jego tajemnicę.

Mickiewicz wybierając motto zaczerpnięte z „Hamleta”, sygnalizuje czytelnikowi, że „Dziady” to dzieło, w którym powinno się przyjąć otwartą postawę wobec niewytłumaczalnych zjawisk i tajemniczych wydarzeń. Czasami to, czego nie dostrzegają racjonaliści czy filozofowie, może być obecne w świecie duchów i mistycyzmu. Motto „Są dziwy na niebie i na ziemi” uświadamia, że świat przedstawiony w „Dziadach” jest pełen niewidocznych rzeczy, które nie muszą być poznawane i badane za pomocą tradycyjnych narzędzi logicznych. Mickiewicz zachęca czytelnika, by zawiesił swoją niewiarę i z otwartym umysłem podjął próbę zrozumienia świata, który sięga poza granice racjonalnego poznania. W ten sposób zaprasza do przyjęcia romantycznego poglądu na świat, w którym serce i duch są równie ważne jak rozum. Ostatecznie motto Szekspira nie tylko wprowadza nas w nastrój dramatu, ale również wskazuje na jego główny temat: istnienie świata nadprzyrodzonego, pełnego dziwów, które przekraczają możliwości ludzkiego rozumu.

Mickiewicz w „Dziadach” wykorzystuje motto z „Hamleta”, by przygotować czytelnika na doświadczenie świata pełnego tajemnic i niewidzialnych zjawisk. Jest to zaproszenie do przyjęcia romantycznego punktu widzenia, który odrzuca ograniczenia rozumu i otwiera się na duchowość, emocje i intuicję. Wskazanie na to, że są rzeczy, które „ani śniły się waszym filozofom”, ma na celu zachęcenie odbiorcy do pełnej otwartości na to, co nieznane, a tym samym lepszego zrozumienia przesłania moralnego zawartego w dramacie. To podejście stanowi fundament romantycznej filozofii Mickiewicza, która polega na odkrywaniu tajemnic życia za pomocą uczuć i duchowości, a nie tylko za pomocą chłodnego rozsądku.


Przeczytaj także: Dobro własne czy dobro ogółu – bohater literacki w sytuacji wyboru. Omów zagadnienie na podstawie Konrada Wallenroda Adama Mickiewicza. W swojej odpowiedzi uwzględnij również wybrany kontekst.

Aktualizacja: 2024-12-14 16:36:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.