Motyw cierpienia w Królu Edypie

Autorka opracowania: Marta Grandke.
Autor Sofokles

„Król Edyp” to tragedia Sofoklesa, która jako jedna z jego nielicznych dzieł przetrwała aż do czasów współczesnych i zapewniła mu stałe miejsce w historii literatury i teatru. Opowiada ona o losach tytułowego bohatera, który jest potomkiem przeklętego rodu Labdakidów. W wyniku rzuconej na jego ojca klątwy Edyp doświadcza coraz to większych tragedii w swoim życiu, między innymi ojcobójstwa oraz kazirodztwa. W „Królu Edypie” cierpienia doświadczają wszyscy bohaterowie, nie tylko Edyp, ale także jego rodzice, dzieci oraz poddani zamieszkujący Teby.

Motyw cierpienia jest więc jednym z najważniejszych tematów, jakie pojawiają się w tragedii Sofoklesa. Jest ono doświadczeniem każdej postaci. Jego źródła należy upatrywać w czynie Lajosa, ojca Edypa, który uwiódł i porwał młodego chłopca, za co został obłożony klątwą. Od tego czasu Labdakidów prześladują kolejne tragedie, powodujące ich cierpienie.

Edyp doświadcza bólu związanego z tym, że jako dziecko został porzucony przez własnych rodziców, a następnie dopuścił się ojcobójstwa i kazirodztwa. Jokasta, jego matka, została zmuszona do porzucenia własnego dziecka na pewną śmierć, a następnie dowiedziała się, że jej mąż jest jej synem, a urodzone w tym związku dzieci są wynikiem kazirodztwa. Popełniła więc samobójstwo. Dzieci Edypa i Jokasty doświadczyły straty rodziców i są świadome tego, że byli oni dla siebie matką i synem, nie małżeństwem.

Ból, jakiego doświadczają na scenie postaci, jest w dużej mierze psychiczny, nie fizyczny, oprócz wyłupienia sobie oczu przez Edypa. Cierpienie sprawiaj im świadomość tego, co wydarzyło się w ich życiu, nad którym stracili oni kontrolę i mogą jedynie bezradnie czekać na to, co jeszcze się wydarzy. Nie są oni w stanie uniknąć cierpienia, mimo że na przykład Edyp robi wszystko, co w jego mocy, by go uniknąć i zapobiec wypełnieniu się przeznaczenia. Cierpienie jest więc nieodłączną częścią życia człowieka, nie ma przed nim ucieczki.

Cierpienie bohaterów tragedii jest zgodne z zasadami Arystotelesa, który w swojej „Poetyce” opisywał, jak wywołać w odbiorcy litość i trwogę oraz tym samym doprowadzić go do „katharsis”. Losy Edypa sprawiają, że widz mu współczuje, jego cierpienie jest powodem, dla którego empatyzuje on z głównym bohaterem. Cierpienie Edypa jest bowiem właściwie niezawinione, jest konsekwencją czynów jego ojca, sam zaś Edyp nie jest zbrodniarzem, który zasługuje na taką karę, podobnie Jokasta czy ich wspólne dzieci. 


Przeczytaj także: Czy człowiek faktycznie jest kowalem swojego losu? Rozprawka

Aktualizacja: 2022-10-04 10:50:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.