Edyp - charakterystyka

Autorka charakterystyki: Marta Grandke.
Autor Sofokles

Literatura antyczna pozostawiła po sobie w spadku wiele utworów literackich, które są aktualne i wciąż czytane nawet we współczesnych czasach. Jednym z takich dzieł jak tragedia Sofoklesa zatytułowana „Król Edyp”. Opowiada ona o dramatycznych wydarzeniach, jakie spotkały członków przeklętego rodu Labdakidów, między innymi tytułowego Edypa, syna Jokasty i Lajosa, ojca Antygony, Polinika, Eteoklesa oraz Ismeny. Edyp jest bohaterem, którego życiem rządzi proroczy sen jego matki oraz przepowiednia, jaką usłyszał w wyroczni delfickiej. Praktycznie każdy jego czyn jest z góry skazany na klęskę.

Charakterystyka Edypa

Jako niemowlę Edyp został porzucony przez rodziców w górach na pewną śmierć, poranili oni także jego stopy. Miało to związek z proroczym snem, jaki nawiedził jego matkę w trakcie ciąży. Widziała ona bowiem, że ma urodzić płonącą żagiew, od której ma upaść miasto. To dlatego został porzucony w górach przez własnych rodziców i miał umrzeć. W ten sposób Lajos chciał powstrzymać upadek Teb.

Jak się jednak okazało - Edyp przeżył, zlitował się nad nim sługa, a później pasterze oddali go na wychowanie królowi Koryntu. W ten sposób dorastał on w rodzinie, która dorównywała pozycją jego prawdziwym rodzicom. Edyp został także ukształtowany przez proroctwo, które usłyszał w wyroczni delfickiej. Według niego miał zabić własnego ojca i poślubić matkę.

Edyp przekonany był, że jego ojcem jest król Koryntu, dlatego udał się do odległych krain, by uniknąć spełnienia się przepowiedni. Bohater był więc młodzieńcem, który brał swój los we własne ręce, mimo iż było to z góry skazane na porażkę, ze względu na klątwę jego rodu i prześladujące bohaterów fatum.

Edyp, uciekając przed wypełnieniem się przepowiedni, spotyka swojego rodzonego ojca. Dochodzi między nimi do konfliktu, w wyniku którego Lajos ginie, a Edyp udaje się do swojego rodzinnego miasta. Tam rozwiązuje także zagadkę Sfinksa, który gnębi Teby. To świadczy o jego sprycie i inteligencji. Edyp zostaje królem Teb i poślubia własną matkę, Jokastę. Następnie rodzi mu ona czwórkę dzieci.

Jako władca Teb Edyp jest sprawiedliwy, wyrozumiały i otwarty na potrzeby swoich poddanych. Na tronie zasiada dzięki swojemu bystremu umysłowi, dzięki któremu może także dobrze rządzić Tebami. Lud kocha swojego króla i wydawać by się mogło, że w życiu bohatera wszystko dobrze się układa. Gdy podwładni zaczynają cierpieć z powodu spadających na nich nieszczęść, Edyp robi wszystko, by temu zapobiec. Zdarza mu się jednak łatwo wpadać gniew, jest także porywczym człowiekiem, który łatwo ulega emocjom i podejmuje impulsywne działania. Zdarza mu się wypowiadać klątwy, podczas gdy sam jest ofiarą jednej z nich, prześladującej jego ród i sprowadzającej na niego liczne nieszczęścia. Edyp zdaje się więc być przyzwoitą i dobrą osobą, godnie wypełniającą swoje obowiązki i starającą się żyć zgodnie z regułami praw boskich i ludzkich. Tym bardziej poruszające są liczne dramaty, które spotykają jego i jego bliskich.

Edyp, po dowiedzeniu się, że związał się i spłodził dzieci z własną matką, reaguje honorowo. Ponieważ nieszczęścia nawiedzjaące Teby są karą za kazirodztwo i ojcobójstwo, Edyp opuszcza je. Oślepia się także, poprzez wykłucie oczu. Na wygnaniu Edyp zaznaje ukojenia, a jego winy zostają mu odpuszczone. Edyp jest postacią tragiczną, prześladowaną przez fatum, a jego winy są spowodowane proroctwami i zbiegami okoliczności, na które nie miał żadnego wpływu. Edyp bierze jednak na siebie odpowiedzialność za popełnione grzechy i stara się je chociaż w minimalnym stopniu odpokutować, co świadczy pozytywnie o jego charakterze i sile woli.


Przeczytaj także: Król Edyp - streszczenie

Aktualizacja: 2022-10-03 15:18:11.

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.