Odwaga ma bardzo różne oblicza i objawia się w różnych aspektach życia człowieka. Każdy człowiek może definiować je na inne sposoby. Dla jednej osoby oznaczać ona może przełamywanie swoich codziennych lęków, a dla drugiej wspaniałe, heroiczne czyny i poświęcenie się dla swoich wartości, na przykład dla ojczyzny. W literaturze znaleźć można wiele przykładów tego, że odwaga ma różne oblicza. Bohaterowie literaccy mężnie stawiają czoła wielu odmiennym sytuacjom i zagrożeniom, czasami bardziej poważnym, a czasami mniej i swoja postawą pokazują, czym dla człowieka może być odwaga. Jako przykład warto podać „Antygonę” Sofoklesa oraz „Potop” Henryka Sienkiewicza.
Antygona to główna oraz tytułowa bohaterka tragedii Sofoklesa. Została ona postawiona przed tragicznym dylematem - król Teb, Kreon, uznał jednego z jej braci za zdrajcę narodu i zabronił jego pochówku. Tymczasem drugiego (obaj zginęli w bratobójczej walce o tron) pogrzebał z należnymi honorami. Antygona stanęła więc w obliczu prawa, które zakazało jej pochowania jednego z braci i naraziło jego ciało na zbezczeszczenie. Stosując się do niego, Antygona złamałaby także prawo boskie, które miało w jej życiu szczególne znaczenie.
Antygona wyżej ceniła bowiem swoją wiarę niż ziemskie obyczaje, jednak miała świadomość, że złamanie zakazu Kreona zostanie przez niego surowo ukarane. Był to moment, w którym Antygona wykazała się szczególną odwagą i stanęła w obronie swoich wartości oraz stała się sojuszniczką swojego zmarłego brata. W jej przypadku odwaga zyskała oblicze kobiety, która za wszelką cenę nie chce dopuścić do tego, by jej brat nie zaznał spokoju po śmierci. Nie było to wielkie poświęcenie się w imię ojczyzny czy losów całego narodu, ale z pewnością wymagało od Antygony odwagi. Na dodatek wiedziała ona, że za jej czyny grożą poważne konsekwencje, jednak postanowiła do końca walczyć o wyznawane przez siebie wartości. Zapłaciła potem za to najwyższą cenę, Kreon skazał ją bowiem na karę śmierci. Antygona ostatecznie popełniła samobójstwo.
Innym obliczem odwagi jest Andrzej Kmicic z „Potopu” Henryka Sienkiewicza. Początkowo był on awanturnikiem, człowiekiem gwałtownym, okrutnym i skupionym na sobie. Doszło nawet do tego, że w trakcie potopu szwedzkiego Kmicic stanął po stronie zdrajców Polski, czyli Radziwiłłów. Uświadomił sobie jednak swój błąd i miał odwagę przyznać się do niego. Od tego momentu Kmicic stał się inną osobą, zmienił nawet imię na miano Babinicza i starał się odpokutować swoje grzechy wobec narodu i ojczyzny.
Odwaga Kmicica pchała go w stronę czynów wielkich i niezwykłych, takich jak wysadzenie działa w trakcie obrony Jasnej Góry. Niemal oddał wówczas życie za Polskę. Jego odwaga była więc heroiczna, pełna skłonności do poświęceń i pchająca go do czynów, z kategorii tych, o których później śpiewa się pieśni. Kmicic odważnie walczył w imieniu spraw wielkich, takich jak wolność ojczyzny i jej bezpieczeństwo. Bez wahania był gotów oddać swoje życie za nią i za swoich bliskich.
Warto jednak zauważyć, że nie musiał on pokonywać w sobie ogromnych lęków, heroiczne czyny przychodziły mu bowiem łatwo ze względu na jego awanturniczą naturę. Kmicic zdawał się być urodzonym bohaterem, a jego odwaga zdawała się być wręcz szaleństwem, które inni z trudnością mogli sobie wyobrazić. Inaczej nie da się bowiem opisać wepchnięcia worku z prochem do armatniej lufy. Odwaga Kmicica była więc imponująca i wyróżniała go na tle innych. Musiał on przejść jednak długą drogę i popełnić wiele błędów, by do niej dojrzeć, wcześniej był bowiem po prostu awanturnikiem, nie zaś bohaterem.
Odwaga faktycznie ma więc różne oblicza, co doskonale widać na przykładzie bohaterów literackich. Niektórzy spośród nich zmagają się z osobistymi problemami, które wymagają od nich męstwa i przełamania własnych barier, jak było w przypadku Antygony. Kmicic jest z kolei przykładem odwagi naturalnej i heroicznej, takiej, która przychodzi sama z siebie i pcha człowieka do wielkich czynów i ogromnego poświęcenia dla rzeczy ważnych i istotnych.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:03.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.