Cierpienie to nieodłączny aspekt ludzkiego życia. Jest nieuniknione, ponieważ interakcja z otaczającą nas rzeczywistością nie może zostać przez nas pominięta. Tak więc każdy człowiek musi nauczyć się jakoś radzić sobie z cierpieniem. Ten stan często łączony jest z pojęciem godności. Wielu filozofów zadawało pytanie o możliwość zachowania godności w obliczu cierpień. Podawano najróżniejsze odpowiedzi, od tych całkowicie przeczących po konstruktywne. Z tych drugich wyłania się koncepcja mówiąca o uświadomieniu sobie dwóch rzeczy: braku kontroli nad wszystkim w swoim życiu oraz Opatrzności. Poniższa praca ma za zadanie udowodnienie tej tezy. Użyte tu zostaną dwa przykłady: Księga Hioba ze Starego Testamentu oraz Rozmyślania cesarza Marka Aureliusza.
Księga Hioba należy do literatury mądrościowej zawartej w Biblii. Starożytny autor przedstawiał na jej łamach pewien pogląd na świat oraz Boga, który miał pomóc czytającemu w głębszym zrozumieniu zagadnień i pogodzeniu z otaczającą rzeczywistością. Zadawane są tutaj pytania o sens cierpienia, istotę zła oraz ich pochodzenie.
Problematyka przedstawiona zostaje przy pomocy opowieści o bogobojnym człowieku - Hiobie. Jak wiadomo z treści, traci on kolejno swój dobytek, rodzinę oraz zdrowie. Te wydarzenia stanowią punkt wyjścia do rozważań między nim, jego trzema przyjaciółmi i młodzieńcem Elihu. Poddają oni analizie starożytny pogląd Żydów, że cierpienie jest wynikiem grzechu i karą Boga za brak sprawiedliwości w życiu. Hiob kontestuje tę myśl na swoim przykładzie, ponieważ jego zdaniem nie popełnił żadnego przewinienia godnego takiej kary. Elihu zwraca mu jednak uwagę, że człowiek nie może być sprawiedliwy w całości, zaś Bóg nie stanowi źródła cierpienia. Los człowieka pozostaje więc dla niego samego nieodgadniony, nadal jednak w całkowitej woli Boga.
Wynika z tego pochwała działania Hioba, który nie bluźni Stwórcy za swój los. Do momentu ataku trądem zachowuje godność poprzez wiarę, że wszystko jest wolą Opatrzności i człowiek powinien przyjmować wyroki losu z pokorą. Elihu przypomina mu za to, że nie wszystko zależy od niego, ale wszystko jest elementem Bożego planu. Takie rozumowanie przywraca Hiobowi poczucie godności i pozwala pojednać ze Stwórcą.
Cesarz Marek Aureliusz to jeden z najwybitniejszych władców Starożytnego Rzymu. Prócz sprawiedliwych rządów oraz sukcesów militarnych zasłynął też zamiłowaniem do filozofii. Jako stoik wierzył, że należy zachować racjonalny i chłodny stosunek do przeciwności losu. Swoje myśli zawarł w dziele Rozmyślania, napisanym jako podręcznik filozoficzny dla syna - Kommodusa. Marek Aureliusz podejmuje tam tematykę przeciwności losu i wynikających z nich niedogodności. Jako rasowy stoik wnioskuje, że człowiek nie panuje nad swoim losem w całej jego rozciągłości. Powinien więc akceptować rzeczy od niego niezależne i mężnie działać nad tymi, które są w jego władzy.
Cesarz przyznaje również za Grekami, że świat jest miejscem uporządkowanym. Kieruje nim rodzaj inteligencji (być może nawet świadomej) zwanej Logosem. Cesarz uważa więc, że nie ma potrzeby rozpaczać nad wydarzeniami, które przynoszą cierpienie, bowiem ów Logos panuje nad wszystkim i nie dopuszcza chaosu. Jak sam przyznaje, co się stało, miało się stać i z tego należy czerpać pociechę.
Jak widać, niezależnie czy myśl płynie z tradycji judeochrześcijańskiej, czy też starożytnej, niesie pewne podobne przypuszczenia co do cierpienia. Ta fascynująca zbieżność stanowi przy tym punkt odniesienia dla innych, ciekawych rozważań o naturze świata, Boga i człowieka. Niemniej wydaje się, że cierpienie musi mieć jakiś wyższy sens. Dlatego zachowanie wobec niego godności, to jest spokoju oraz opanowania, również ma wyższe znaczenie w życiu.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.