„Konrad Wallenrod” to jedno z najważniejszych dzieł Adama Mickiewicza, kojarzone przede wszystkim z poetyką maski oraz z dylematem moralnym dotyczącym głównego bohatera. Utwór ten po raz pierwszy opublikowany został w roku 1828 i od początku wzbudzał w swoich czytelnikach emocje. Mickiewicz, tworząc „Konrada Wallenroda” zdecydował się na skorzystanie z formy powieści poetyckiej, czyli z gatunku synkretycznego. Łączy on bowiem w sobie lirykę, epikę oraz dramat. Był to gatunek często wykorzystywany dla romantyzmu, typowy wręcz dla tej epoki.
Utwór „Konrad Wallenrod” zawiera więc cechy charakterystyczne dla powieści poetyckiej. Odznacza się on większą długością oraz poetycką formą, ale jego charakter pozostaje poetycki. Mieszają się więc w tym tekście elementy liryki, epiki i dramatu, brakuje mu wewnętrznej spójności, która zaklasyfikowała by go do jednego z wymienionych rodzajów. Długie, liryczne opisy Mickiewicz przeplatał bowiem epicką narracją i opisem wydarzeń. Pojawiają się także rozbudowane dialogi, w których brakuje narracji, mające w związku z tym czytelny, dramatyczny rodowód. Wśród gatunków występujących w powieści można również wskazać także balladę.
Wydarzenia w „Konradzie Wallenrodzie” nie są przedstawione chronologicznie, co stanowi kolejny charakterystyczny aspekt powieści poetyckiej. Na achronologiczność akcji składają się między innymi liczne retrospekcje, które Mickiewicz wplata pomiędzy bieżące wydarzenia. W tekście pojawiają się także przepowiednie dotyczące przyszłości, na przykład zapowiedzi upadku Zakonu Krzyżackiego, co jest czymś, co ma się dopiero wydarzyć. Chaos w chronologii utworu wymusza na czytelniku większe skupienie i dokładność w śledzeniu losów bohaterów.
Akcja „Konrada Wallenroda” rozgrywa się także na wielu przestrzeniach - w zamku krzyżackim, na Litwie czy na dworze króla Kiejstuta. Miejsca te w sposób symboliczny rozdziela rzeka Niemen, co sprawia, że autor opisuje dwa różne światy, kierujące się zupełnie innymi systemami wartości. Ten dualizm świata przedstawionego podkreśla także dość jednoznaczny moralny podział na dobrych Litwinów i złych Krzyżaków. Sam Wallenrod przynależy do obydwu światów i jest także postacią niejednoznaczną pod każdym względem. Przeciwstawiany jest także naturalny krajobraz Litwy w porównaniu do wytworów cywilizacji, jakim jest na przykład zamek Krzyżaków.
Istotna jest także kreacja głównego, romantycznego bohatera, jakim jest Wallenrod. Przyjmuje on postawę prometejską, jest jednostką, która dobrowolnie poświęca się dla dobra ogółu, w tym przypadku narodu litewskiego. jest on też jednostką wybitną i wyjątkową, został samym Wielkim Mistrzem Zakonu Krzyżackiego. Wallenrod jest także bohaterem, który poświęca swoje osobiste szczęście dla innych, dlatego jest postacią tragiczną, tak charakterystyczną dla epoki romantyzmu. To indywidualista, przekonany o swoich możliwościach i talentach, które mają posłużyć uratowaniu jego ojczyzny. Wallenrod łączy także w sobie wiele tożsamości, jest jakby dwoma bohaterami w jednej osobie. Z jednej strony jest Litwinem pałającym chęcią zemsty, z drugiej zaś staje się Wielkim Mistrzem i przewodzi zakonem, na łonie którego wychowywał się od dziecka.
„Konrad Wallenrod” spełnia więc gatunkowe wymogi popularnej w romantyzmie formy, jaką była powieść poetycka. Dotyczą one przede wszystkim konstrukcji czasu akcji i postaci z powieści oraz łączenia ze sobą gatunków literackich, takich jak liryka, epika oraz dramat. Mickiewicz połączył ze sobą wszystkie te wymienione aspekty, przez co jego dzieło można jednoznacznie zaklasyfikować jako powieść tego typu.
Aktualizacja: 2022-08-11 20:24:11.
Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem lub wyślij maila: [email protected]. Bardzo dziękujemy.