„Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia – trzeba być lisem i lwem” – interpretacja motta Konrada Wallenroda

Autorką opracowania jest: Marta Grandke.

„Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia – trzeba być lisem i lwem” - tak brzmiało motto dramatu „Konrad Wallenrod”, powieści poetyckiej autorstwa Adama Mickiewicza. Po raz pierwszy wydana została ona w roku 1828, powstała więc w czasach romantyzmu i zaborów Polski. Motto "Konrada Wallenroda" jest nie tylko hasłem, ale także sposobem, w jaki tytułowy bohater przeżył całe swoje życie. Był on bowiem zmuszony do walki na różne sposoby, by ocalić swoją ojczyznę oraz naród litewski.

Motto „Konrada Wallenroda” jest cytatem zaczerpniętym z dzieła Nicollo Machiavellego. Wskazuje ono na podwójną naturę, jaką powinien w sobie wyrobić człowiek walczący o swoje wartości czy rzeczy istotne dla niego. Motto to zakłada bowiem, że istnieją dwa sposoby walki. Jeden z nich przypomina lwa - jest to walka otwarta, opierająca się na sile, jaką dysponuje bojownik, pełna męstwa i poświęcenia. Kojarzona jest ona także z walką szlachetną i czystą. Lew pełen jest odwagi i nie zna trwogi czy tchórzostwa.

Z kolei bycie lisem w trakcie zmagań zakłada zupełnie inny model walki - pełen intryg, podstępów i sprytu. Lis nie walczy z przeciwnikiem wprost, brakuje mu na to sił. Musi on pokonać go sprytnym pomysłem, podstępem, oszukać go i wykorzystać jego słabości. Nie jest to jawna walka, wielka bitwa i wspaniałe zwycięstwo pełne chwały. Walka w stylu lisa nie jest honorowa ani uznawana za właściwą. 

Motto dzieła Mickiewicza zakłada więc, że nie każdą walkę da się wygrać uczciwie, wojownik zaś musi przystosować się do sytuacji. Jeżeli jest to możliwie - powinien walczyć odważnie jak lew. Jeżeli jednak nie jest w stanie w taki sposób pokonać wroga, powinien uknuć intrygę, która da mu przewagę w walce. Wallenrod wychodził więc z założenia, że czasami cel uświęca środki i nie zawsze da się być szlachetnym, mężnym rycerzem. Czasami trzeba uciec się do podstępu, by obronić to, co jest człowiekowi droższe niż wszystko inne.

Tak właśnie postępował sam Wallenrod, broniąc swojej ojczyzny. Wiedział on doskonale, że Litwa nie pokona Zakonu Krzyżackiego w otwartej walce, tak jak zrobiłby to lew. Zamiast tego więc uciekł się do podstępu i walczył jak lis. Do wygrania bitwy z Krzyżakami zastosował podstęp i zdradę - jako Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego porzucił swoje wojska i dowodzenie nad nimi, przez co Krzyżacy zostali pogromieni przez Litwę. Wallenrod wcielił więc to motto w życie z powodzeniem.


Przeczytaj także: Jakie wartości musiał poświęcić Wallenrod i jakimi sposobami działania się posłużył?

Staramy się by nasze opracowania były wolne od błędów, te jednak się zdarzają. Jeśli widzisz błąd w tekście, zgłoś go nam wraz z linkiem. Bardzo dziękujemy.